In our article, we will discuss John Dewey’s criticisms of empiricism and rationalism in the context of the analysis of the concepts of experience and reason. Our article consists of an introduction and three main parts. In the first part, we will talk about what John Dewey understands from experience and reason. In the second part, we will examine how philosophers define experience and reason. In this context, we will talk about metaphysical theories about experience and reason. At the end of this chapter, we will examine Immanuel Kant’s effort to synthesize experience and reason. In the last section, we will analyze John Dewey’s views on experience and reason. Finally, we will discuss the validity of John Dewey's thesis. As a result, we will attempt to clarify the approach that feeds John Dewey's views. In this direction, we will examine the evolutionist approach and how Charles Darwin influenced John Dewey.

Прагматизм представляет традицию мышления, изучающую сущ- ность истины, добродетели и прекрасного, являющихся основными во- просами философии, с перспективой, основанной на понятии «полезнос- ти». Эта традиция мышления не находится в поиске абсолютной истины, абсолютной добродетели и абсолютного прекрасного, а анализирует то, как появилась истина, добродетель и прекрасное, руководствующие нашей жизнью, и их периодическую подверженность определенным изменениям. У каждого мыслителя имеется концептуальное объяснение истины, добродетели и прекрасного. Объясняя их, они берут за основу два источника знаний: опыт и разум. В статье на фоне анализа понятий «опыт» и «разум» обсуждена критика американским философом Джоном Дьюи, связанная с эмпиризмом и рационализмом, его мысли об использовании опыта и разума в философском контексте. Статья состоит из введения и трех основных частей. В первом разделе мы коснулись ряда факторов, касающихся изучения Джоном Дьюи понятий «опыт» и «разум».
Во втором разделе на примере статьи Джона Дьюи мы исследовали анализ философами понятий «опыт» и «разум». В этом контексте мы рассказали о метафизических теориях, берущих за основу понятия «опыт» и «разум». В последней части мы рассказали о мыслях Джона Дьюи, касающихся оценки понятий «опыт» и «разум» в философском контексте.
В разделе «Выводы» статьи упомянут ряд вопросов, касающихся реальности тезиса Джона Дьюи.

Pragmatizm, felsefenin esas meseleleri olan doğru, iyi ve güzelin mahi- yetini “fayda” kavramını merkeze alan bir bakış açısıyla irdeleyen bir düşünce geleneğini temsil eder. Ve bu düşünce geleneği mutlak doğru, mutlak iyi ve mutlak güzel arayışında olmaktan ziyade gündelik hayatımıza yön veren doğru, iyi ve güzelin nasıl ortaya çıktığıyla ve bu bağlamda bu kavramların kendi içlerinde belli bir değişim/dönüşüm geçirip geçirmediğiyle ilgilenir. Her düşünürün doğru, iyi ve güzele yönelik kavramsal açıklamaları mevcut olmakla birlikte bu açıklamaları yaparken hareket ettikleri iki bilgi kaynağı dikkat çeker; deneyim ve us. Makalemizde Amerikan filozof John Dewey’in deneyim ve us kavramlarının tahlili bağlamında emprisizm ve rasyonalizme getirdiği eleştirileri, deneyim ve usun felsefe bağlamında nasıl ele alınması gerektiğine dair görüşlerini konu edineceğiz.
Makalemiz giriş ve üç esas bölümden müteşekkildir. Çalışmamızın ilk bölümünde John Dewey’in deneyim ve ustan ne anladığına değineceğiz. İkinci bölümde ise John Dewey’in bir makalesinden yola çıkarak deneyim ve ustan filozofların ne anladıklarını araştıracağız. Bu bağlamda deneyim ve us kavramlarıyla ilgili geliştirilen ve birbirine rakip olan metafizik teorilerden bahsedeceğiz. Bu bölümün sonunda ise Dewey’in, deneyim ve usun sentezi- nin yapılma teşebbüsüne yönelik eleştirilerini inceleyeceğiz. Son bölümde John Dewey’in deneyim ve usu felsefi anlamda nasıl değerlendirmemiz gerektiğine dair görüşlerine yer vereceğiz.
Makalemizin değerlendirme ve sonuç kısmında John Dewey’in ileri sür- düğü tezin ne kadar geçerli olduğu sorusunu tartışacağız. Binaenaleyh John Dewey’in görüşlerini besleyen yaklaşımın ne olduğunu vuzuha kavuşturmaya
çalışacağız. Bu doğrultuda evrim kuramı üzerinde durarak John Dewey’in işbu kuramdan etkilenip etkilenmediğini irdeleyeceğiz.