e-ISSN: 3006-2772
p-ISSN: 2618-0030
Başlanğıc: 2018
Nəşr aralığı: İldə 2 nömrə
Naşir: Azərbaycan İlahiyyat İnstitutu

Azərbaycanda din təhsili Religious Education in Azerbaijan Религиозное образование в Азербайджане

i.f.d. Ceyhun Məmmədov Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun rektoru

DOI

10.30546/shbvt456

Necə istinad edilir

Məmmədov, Ceyhun , Məmmədov, C , , Din Araşdırmaları Jurnalı, Azərbaycanda din təhsili, 1, 1, 2018, 189-197, https://doi.org/10.30546/shbvt456, 2018

Zotero Mendeley EN EndNote

Xülasə

Məqalədə Azərbaycanda din təhsilinin tarixindən bəhs edilir. İslamın Azərbaycanda yayıldığı dövrdən bölgədə müxtəlif mədrəsələrin fəaliyyətə başladığı, burada bir çox tanınmış şəxsiyyətlərin yetişdiyi, Azərbaycan alimlərinin islam mədəniyyətinə böyük töhfələr verdiyi vurğulanır. Azərbaycanın Çar Rusiyası tərəfindən işğalından sonra mədrəsələrin fəaliyyyətinə məhdudiyyətlərin tətbiq edildiyi, sovet hökuməti qurulduqdan sonra isə onların işinin tamamilə dayandırıldığı, bir çox din aliminin qətlə yetirildiyi qeyd olunur. Repressiya illərindən sonra, xüsusən, SSRİ-nin süqutuna yaxın Buxara (Özbəkistan), Səmərqənd (Özbəkistan), Kazan (Tatarıstan) və Sovet İttifaqının digər şəhərlərində din elmlərinin tədris olunduğu təhsil mərkəzlərinin yaradıldığı, SSRİ-nin müsəlman əhalisinin, o cümlədən azərbaycanlıların din təhsili almaq üçün bu mərkəzlərə üz tutduqları bildirilir. Eyni zamanda, Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra, ölkəmizdə din sahəsinə böyük qayğı göstərildiyi, yeni təhsil müəssisələrinin fəaliyyətə başladığı barədə məlumat verilir.
The article discusses the history of religious education in Azerbaijan. It emphasizes the emergence of various madrasahs, growth of many famous personalities, and contributions of Azerbaijani scholars to Islamic culture since the spread of Islam in Azerbaijan. The author sheds light on the restriction of the activities of madrasahs after the occupation of Azerbaijan by tsarist Russia, their elimination and execution of religious scholars after the establishment of the Soviet Union. The article also mentions that religious educational centers were established in Bukhara (Uzbekistan), Samarkand (Uzbekistan), Kazan (Tatarstan) and other cities after the collapse of the Soviet Union, and Muslim population of the USSR including Azerbaijanis attended these centers to study religious sciences. It touches upon government’s care for religion and establishment of new educational institutions after Azerbaijan gained its independence.
В статье рассматривается история религиозного образования в Азербайджане. Здесь подчеркивается, что со времени распространения ислама в Азербайджане, в регионе начали функционировать различные медресе, здесь выросли многие известные личности, и азербайджанские ученые внесли большой вклад в исламскую культуру. После оккупации Азербайджана царской Россией, к деятельности медресе были применены ограничения, а после создания советского правительства, их деятельность была полностью прекращена, и многие религиозные ученые были убиты. В статье также отмечается, что после нескольких лет репрессий, в частности, накануне распада Советского Союза, в Бухаре (Узбекистан), Самарканде (Узбекистан), Казани (Татарстан) и других городах Союза были созданы учебные центры, где преподавались религиозные науки, и мусульманское население СССР, в том числе азербайджанцы направились в эти центры для изучения религиозных наук. В работе также дана информация о том, что после обретения Азербайджаном независимости, в нашей стране уделяется большое внимание религии, начали функционировать новые учебные заведения.

Açar sözlər

Tarix, təhsil, mədrəsə , islam, alim, müstəqillik
History, madrasah, Islam, scientist, independence
История, медресе, ислам, ученый, независимость

Referanslar

  • Paşazadə A.H., “Qafqazda islam”. Bakı, “Azərnəşr”, 1991.
  • Məmmədəliyev V.M., “Quran və elm”. Bakı, “Qismət”, 2005.
  • الرسالة،بيروت،مؤسسةوالعلم،الرسولالقرضاوي،يوسف .د1991.
  • Məmmədov C.V., Şəmsəddin əs-Səxavi və onun “Richanul-kəffəti fi bəyəni nubzətin min əxbəri əhlis-süffəəsərinin İslamda yeri”. Bakı,“Nafta-Press”, 2012.
  • Kazıcı Z., “İslam medeniyeti ve müesseseleri tarihi”. İstanbul, “Emre” matbaası, 2003. 6.“Azərbaycan tarixi”, I cild. Bakı, “Çıraq”, 1994.
  • بيروت-صادردار : الناشرالبلدان،معجمعبداﷲ،بنعبداﷲأبوالدينشھابالحموي،ياقوت.م1977-ھـ1397 :الاصدارتأريخ.
  • Həsənov S.S., “Din təhsili və dini təhsil müəssisələri”. Bakı, “Elm və təhsil”. 2016.
  • Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin bülleteni. No 1, sentyabr-oktyabr, 2001.

Lisenziya

Müəllif hüququ (c) 2018 i.f.d. Ceyhun Məmmədov
Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisenziyalanıb.

Eyni müəllif(lar)ın jurnaldakı ən çox oxunan məqalələri