Bu məqalədə fəlsəfə tarixinin ən məşhur filosofları – Platon və Aristotelin “nəfs” anlayışı və filosofların nəfslə-bədən arasındakı münasibətlərin keyfiy- yətinə dair düşüncələri analiz edilir. Yazıda Platonun bir sıra əsərinə istinad olunmaqla yanaşı, əsas kimi, onun “Fedon” dialoqundan və Aristotelin “De Anima”sından istifadə edilmişdir.
Platon fəlsəfə tarixində dualizmin müdafiəçisi kimi çıxış etmiş və hazırda da onun bu mövqeyi tanınır. Bəzən onu dualizmi sistemləşdirən filosof kimi qəbul edənlər də olmuşdur. Platonun bu ideyanı ən açıq şəkildə dəstəklədiyi və müzakirə etdiyi əsəri – “Fedon” dialoqudur. “Fedon” dialoqundakı insan nəfsinin bəsitliyi, onun bədəndən öncə və ondan müstəqil olmasına dair arqu- mentlərdən çıxış edərək, Platonun nəfsi bədəndən ayrı, ona ehtiyac duymadan var ola bilən müstəqil substansiya kimi gördüyünü demək mümkündür. Buna baxmayaraq, filosofun digər bəzi dialoqlarında nəfsin fərqli mərtəbələrindən bəhs etdiyi müşahidə olunur. Bu da onun bəsit ruhani nəfs fikrindən uzaqlaşdığı təəssüratını yaradır. Məqalədə göstərilir ki, Platonun “qeyri-maddi nəfs” anlayışı bütün dialoqlarında “Fedon”da olduğu qədər açıq olmasa da, filosofun dualist düşüncədən tamamilə uzaqlaşdığını söyləmək doğru deyildir. Platondan fərqli olaraq, məsələyə daha çox elmi nöqteyi-nəzərdən yanaşan Aristotel nəfsi bədənin mükəmməlliyi və ya entelexiası hesab edir. Aristotelə görə, nəfs maddə deyil, bədən də nəfs deyil, ancaq nəfsə sahibdir, yaxud nəfsi, ruhu mövcuddur. Qüvvə olan bədən nəfsin maddəsidir, nəfs isə bədənin
forması, onun aktuallığıdır. Bunların bir, yaxud iki fərqli substansiya olması məsələsinə gəldikdə, Aristotel Platondan fərqli olaraq, nəfs və bədəni bir- birindən ayrı iki müstəqil substansiya hesab etmir.

This paper examines the teachings of Plato and Aristotle, two of the most famous world philosophers, on the soul and their interaction. The author relies heavily on Plato's Phaidon and Aristotle's On the Soul in this paper, among other sources.
Plato is widely regarded as a supporter of dualism in the history of philosophy. He is known as a philosopher who systematized the dualistic worldview. Plato’s Phaidon dialogue was the book in which he explicitly discussed this idea. Arguments in Phaidon about the simplicity of soul, pre- existence, and independence before earthly life show that Plato thought of the soul as a separate substance from the body. However, in some of his other dialogues, he divides the soul into different parts, leading some to believe that the philosopher has abandoned his previous theory. This paper states that, while the concept of an immaterial soul is not as prominent in Plato’s dialogues as it is in Phaidon, this does not imply that he rejected the dualistic approach entirely. Aristotle, who, unlike Plato, takes a more scientific approach, defines the soul as the first entelechy of a natural body. According to him, the soul is not matter, nor is the body soul, but the latter owns the former, or, to put it another way, the body has a soul. The body, which contains the potential for life, is matter for the soul, but the soul is the form or actuality of the body. Nonetheless, unlike Plato, Aristotle believes that the body and soul are not made of different substances.