Qurani-Kərimdə ahəngdarlıq və vəzn Harmony and Rhyme in the Quran Гармоничность и рифма в священном коране
Xülasə
Məqalədə Quranın Cahiliyyə dövrü ərəblərinin dilindən fərqli bir üslubda nazil edilməsindən bəhs olunur. Qeyd olunur ki, ilahi mətnin fərdi xarakterə malik olduğunu sübut edən və ecaz xüsusiyyətlərinə aid olan keyfiyyətlərindən biri də onun qiraəti, vəzni və ehtiva etdiyi ahəngdarlığı ilə bağlıdır. Bəşəriyyəti heyrətləndirən bu səmavi kitabın qiraətinin özünəməxsus qaydalara tabe olduğunu, onu oxuyan zaman müəyyən avaza riayət olunmasını vacib edən amillər kimi, müvafiq Quran ayəsi və Həzrət Peyğəmbərin hədisləri misal çəkilir. Müəllif Quranın vəzn sisteminin ərəb nəsrində olan səcdən, nəzminin isə ərəb qafiyəsindən seçilən fərdi xarakterini göstərmək üçün onun ən mühüm altı özünəməxsus cəhətini qeyd edir. O, Quran ayələrinin mövcud bölgüsü ilə bağlı Qərb şərqşünaslarının əsassız iddialarına cavab vermək və Allah kəlamının bu baxımdan sabit qaydalara əsaslandığını bildirmək üçün müəyyən paralellər və müqayisələr aparır və beləliklə, həmin filoloqların fikirlərinin doğru olmadığını bildirir. Müəllifin fikrinə görə, Quranın həm surə, həm də ayə quruluşu, onun tərtibi, ifadə tərzi və üslubu, oradakı məna çalarları, ahəngdarlıq və vəzn xüsusiyyətləri onu bəşəri düşüncənin yaratdığı bütün ədəbi nümunələrdən fərqləndirir, Allah kəlamının təkrarsız bir ədəbi nümunə olduğunu təsdiqləyir.
The article sets forth the questions of revelation of the Quran in a style different from the style of the Arabs in Jahiliyya period. It is noted that one of the features proving the authenticity of the divine text, testifying to its special metaphor, is its presentation, rhyme and harmony. One of the imporant features that Factors that urge people to follow special rules and a peculiar melody while reading this heavenly book, are the corresponding verses of the Quran and the hadith of the Prophet. The author mentions 6 specific features of the individual character of the Quranic style differing from saj in the Arabic prose and stanza in the Arabic poetry. He draws certain parallels and comparisons to answer the baseless statements of Western orientalists about the existing division of the Quranic ayahs and to prove that the word Allah is based on stable rules and that the ideas of these philosophers are not true. According to the author, the structure of the Qur’anic surahs and ayahs, its composition, expression and style, its meanings, harmony and tone distinguish it from all literary examples created by human thought, confirming that the word Allah is a unique literary example.
В статье излагаются вопросы ниспослания Корана в отличном от стиля языка арабов периода Джахилия. Отмечается, что одним из качеств божественного текста, который доказывает то, что он имеет своеобразный характер и относящихся к его замечательным чертам, является его чтение, рифмичность и гармоничность. В качестве примера того, что чтение этой небесной книги, поразившей все человечество, подчиняется особым правилам, и при этом необходимо следовать своеобразной напевности, приводятся соответствующие аяты Корана и хадисы Пророка (мир ему). Автор подчеркивает своеобразные и важнейшие шесть черт системы рифмования Корана, отличающиеся от специфики изложения арабской прозы (садж), а также от стихотворной арабской строфы. Он проводит определенные параллели и сравнения, чтобы ответить на необоснованные утверждения западных востоковедов о существующем разделении аятов Корана и заявить, что слово Божие основано на этом принципе, и что мнения этих филологов не соответствуют действительности. Согласно автору, структура Коранических аятов и сур, их композиция, способ выражения и стиль, оттенки значений, гармония и особенности изложения отличают его от всех литературных образцов, созданных человеческой мыслью. Это подтверждает мысль о том, что слово Божие является неповторимым литературным образцом.
Açar sözlər
Quran, Surə, Ayə, Qiraət, Tilavət, Universallıq
The Quran, Surah, Ayah, Reading, Recitation, Universality
Коран, Сура, Аят, Чтение, Декламация, Универсальность
Referanslar
- Dəmirçizadə Ə. (1962). Azərbaycan dilinin üslubiyyatı. Bakı.
- Quliyeva M.N. (1999). Klassik Şərq bəlağəti və Azərbaycan ədəbiyyatı. Bakı.
- Məmmədəliyev V.M. (1985). Ərəb dilçiliyi. Bakı.
- Məmmədov N.N. (2008). Qurani-Kərimin üslub xüsusiyyətləri. Bakı. Белкин В.М. (1975). Арабская лексикология. Москва.
- Мамедов Н.Н. (2018). Лингво-стилистический анализ коранического языка. Москва.
- Резван Е.А. (2001). Коран и его мир. Санкт-Петербург.
- البخاري، محمد بن إسماعيل، صحيح البخاري، بيروت، ١٤٠٧ ھ.، ج ٦.
- الحسناوي، محمد، الفاصلة في القرآن، عمان، ٢٠٠٠.
- حسين، طه، في الادب الجاھلي، القاھرة، ٢٠٠١.
- الزركشي، بدر الدين، محمد بن بھادر، البرھان في علوم القرآن، القاھرة، ١٩٥٨، ج ١ الشوكاني، محمد بن علي، فتح القدير، القاھرة، ٢٠٠٧، ج ١.
- الأصبھاني، ابو بكر أحمد بن الحسين، المبسوط في القراءات العشر، بيروت، ١٩٨٨.
- الطبراني، سليمان بن احمد، المعجم الأوسط، القاھرة، ١٤١٥ ھ.، ج ٣.
- Asad Muhammad. (2001). The Message of the Quran. Bristol.
- Murry John Middleton. (1960). The Problem of Style, Oxford.