History of the Science about Aruz Əruz elminin nəzəri inkişaf tarixi История развития науки об арузе
Abstract
Аruz is Arabian word. Aruz is a system of versification is based on the alternation of long and short syllables. It originated in Arabic poetry and spread to the Persian and Turkish poetry. Aruz theory developed in the 8 th century Arab philologist Khalil ibn Akhmad (718-790). He indentified 15 bahrs of aruz. In Azerbaijani poetry used only such bahrs, as hazag, ramal, hafif, sari, munsarix. The names of the bahrs characterize each of them.
Əruz ərəb sözüdür. Əruz elminin nəzəri əsaslarını yaradan məşhur ərəb alimi Xəlil ibn Əhməd (718-790) sayılır. VIII əsrdə yaşamış böyük ərəb alimi Xəlil ibn Əhməd əruz şeir ölçüsünü hicri 150-ci (767) ildə sistemləşdirib elm şəklinə salmışdır. O, əruzun 15 bəhrini müəyyənləşdirmişdir. Azərbaycan şeirində əruz bəhrinin hamısı işlədilməmişdir. Ədəbiyyatımızda ən çox işlənən, həzəc, rəməl, xəfif, səri, munsərih bəhrləridir. Əruzun bu bəhrlərinin adını ifadə edən sözlər onların xüsusiyyətinə uyğun seçilmişdir.
Keywords:
aruz, poem, behr
əruz, şeir, bəhr
References
- Əkrəm Cəfər. Əruzun nəzəri əsasları və Azərbaycan əruzu. Bakı-1977.
- Ədili Şirvani. Əruz vəzninin sadələşmiş qəlibləri. Bakı-2010.
- Tərlan Quliyev. Əruz və qafiyəşünaslıq tarixi, Bakı-2013.
- Tərlan Quiyev. Əruz, Bakı-2001.
- Ш.А.Микаjылов.Əдəбиjjат нəзəриjjəcи. Бакы-1986.
- Фролов Д.В., Классический арабских стих. История и теория аруда, Москва-1991.