Əruz elminin nəzəri inkişaf tarixi

History of the Science about Aruz

История развития науки об арузе

Müəlliflər

  • Elnurə Vaqif qızı Babayeva AMEA Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu elmi işçisi
Əruz ərəb sözüdür. Əruz elminin nəzəri əsaslarını yaradan məşhur ərəb alimi Xəlil ibn Əhməd (718-790) sayılır. VIII əsrdə yaşamış böyük ərəb alimi Xəlil ibn Əhməd əruz şeir ölçüsünü hicri 150-ci (767) ildə sistemləşdirib elm şəklinə salmışdır. O, əruzun 15 bəhrini müəyyənləşdirmişdir. Azərbaycan şeirində əruz bəhrinin hamısı işlədilməmişdir. Ədəbiyyatımızda ən çox işlənən, həzəc, rəməl, xəfif, səri, munsərih bəhrləridir. Əruzun bu bəhrlərinin adını ifadə edən sözlər onların xüsusiyyətinə uyğun seçilmişdir.
Аruz is Arabian word. Aruz is a system of versification is based on the alternation of long and short syllables. It originated in Arabic poetry and spread to the Persian and Turkish poetry. Aruz theory developed in the 8 th century Arab philologist Khalil ibn Akhmad (718-790). He indentified 15 bahrs of aruz. In Azerbaijani poetry used only such bahrs, as hazag, ramal, hafif, sari, munsarix. The names of the bahrs characterize each of them.
«Аруз» это арабское слово. Аруз квантитативная система стихосложения, основанная на чередовании долгих и кратких слогов, возникшая в арабской поэзии и получившая распространение в персидской и тюркской поэзии. Теорию аруза в VIII веке разработал арабский филолог Халил ибн Ахмад аль Фарахиди аль Басри (718-790). Он определил 15 бахров аруза. Не все из этих 15 бахров были использованы в азербайджанской поэзии. Чаще всего в азербайджанской поэзии использовались такие бахры, как хазадж, рамал, хафифи, сари, мунсарих. Названия этих бахров характеризуют каждый из них.

Əkrəm Cəfər. Əruzun nəzəri əsasları və Azərbaycan əruzu. Bakı-1977.

Ədili Şirvani. Əruz vəzninin sadələşmiş qəlibləri. Bakı-2010.

Tərlan Quliyev. Əruz və qafiyəşünaslıq tarixi, Bakı-2013.

Tərlan Quiyev. Əruz, Bakı-2001.

Ш.А.Микаjылов.Əдəбиjjат нəзəриjjəcи. Бакы-1986.

Фролов Д.В., Классический арабских стих. История и теория аруда, Москва-1991.

Ümumilikdə 6 istinad var.

Endirin

Məqalə Məlumatları

  • Məqalə Növü Articles
  • Təqdim Edildi dekabr 31, 2016
  • Yayımlanıb dekabr 31, 2016
  • Nömrə № 26(26) Dekabr 2016
  • Bölmə Articles
  • Fayl Yükləmələri 35
  • Abstrakt Baxışlar 58
  • Paylaş
Endirmə datası hələ yoxdur.