Müasir dövrdə klassik universitet modelinin transformasiyası Müasir dövrdə klassik universitet modelinin transformasiyası The Transformation of the Classical University in the Modern Era Трансформация модели классического университета в современную эпоху
Öz
Məqalədə klassik universitet modelinin müasir “biliklər cəmiyyəti”nə keçid kontekstində transformasiyası təhlil olunur, təhsilin əmtəə səviyyəsinə endirilməsinin, biliyin utilitarlaşdırılmasının humanist universitet və tərbiyə idealına zidd olduğu vurğulanır. Məşhur mütəfəkkirlərin universitet ideyasına baxışlarına əsaslanaraq müəllif müasir universitetin missiyasının bir tərəfdən sürətlə dəyişən cəmiyyətdə müəyyən peşə fəaliyyəti üçün kvalifikasiya verməkdən, digər tərəfdən isə insanları cəmiyyət və ətraf aləmi dərk etməyi və bu dərkə müvafiq olaraq etik qərarlar qəbul etməyi öyrətməkdən ibarət olduğunu əsaslandırır.
Məqalədə klassik universitet modelinin müasir “biliklər cəmiyyəti”nə keçid kontekstində transformasiyası təhlil olunur, təhsilin əmtəə səviyyəsinə endirilməsinin, biliyin utilitarlaşdırılmasının humanist universitet və tərbiyə idealına zidd olduğu vurğulanır. Məşhur mütəfəkkirlərin universitet ideyasına baxışlarına əsaslanaraq müəllif müasir universitetin missiyasının bir tərəfdən sürətlə dəyişən cəmiyyətdə müəyyən peşə fəaliyyəti üçün kvalifikasiya verməkdən, digər tərəfdən isə insanları cəmiyyət və ətraf aləmi dərk etməyi və bu dərkə müvafiq olaraq etik qərarlar qəbul etməyi öyrətməkdən ibarət olduğunu əsaslandırır.
The article analyzes the transformation of the classical University in the context of the transition to a "knowledge society", marked reduction of education to the goods, utilitariste knowledge that is contrary to the humanistic ideal of education. Based on the views of famous philosophers, the author substantiates the idea that the mission of a modern University should be, on the one hand, the qualification for a particular profession, on the other, training of the knowledge society and the outside world, and ethical decision-making.
Referanslar
- Фуко М. Археология знания. Киев: Ника-Центр, 1996.
- Benner, Dietrich (2003): Wilhelm von Humboldts Bildungstheorie. Eine prob- lemgeschichtliche Studie zum Begründungszusammenhang neuzeitlicher Bildungs-reform. Weinheim/München.
- Horkheimer, Max (1953): Gegenwärtige Probleme der Universität. Frankfurt a. M.
- Humboldt, Wilhelm von (1986): Theorie der Bildung des Menschen. Bruchstück. I. Klassische Problemformulierungen. In: Tenorth, Heinz-Elmar [Hrsg. ]: Allgemeine Bildung: Analysen zu ihrer Wirklichkeit. Versuche über ihre Zukunft. Weinheim/ München. S. 32-38.
- Humboldt, Wilhelm von (1956): Über die innere und äußere Organisation der höheren wissenschaftlichen Anstalten in Berlin. In: Flitner, Andreas [Hrsg. ] (1956): Wilhelm von Humboldt. Schriften zur Anthropologie und Bildungslehre. Düsseldorf/München. S. 82-90.
- Jaspers, Karl (1961): Die Idee der Universität. Berlin/Göttingen/Heidelberg.
- Krücken, Georg (2008): Zwischen gesellschaftlichem Diskurs und organisationalen Praktiken: Theoretische Überlegungen und empirische Befunde zur Wettbewerbs-konstitution im Hochschulbereich. In: Zimmermann, Karin/Kamphans, Marion/Metz-Göckel, Sigrid [Hrsg. ]: Perspektiven der Hochschulforschung. Wiesbaden. S. 165-175.
- Sandkaulen, Birgit (2005): Bildung heute – Erfahrungen in Jena. Zur Aktualität des klassischen Bildungsbegriffs. In: Opielka, Michael [Hrsg. ]: Bildungsreform als So-zialreform. Zum Zusammenhang von Bildungs- und Sozialpolitik. Wiesbaden. S. 11-21.