Yâsîn ve Mülk Sûrelerinin Mukayeseli Bir İncelemesi A Comparative Study of the Surahs Yāsīn and al-Mulk Сравнительное исследование сур Ясин и Мульк Yâsîn ve Mülk Sûrelerinin Mukayeseli Bir İncelemesi
Xülasə
Müslümanlar tarafından en çok tilavet edilen sûreler arasında yer alan Yâsin ve Mülk sûreleri, içerdiği kelime ve mevzular açısından mukayese edildiğinde oldukça ilginç neticeler ortaya çıkmaktadır. Zira seksen üç âyetten oluşan Yâsîn sûresi ile otuz âyetli Mülk sûresinde lafız ve anlam irtibatı açısından dikkat çeken âyetler bulunmaktadır. Bu, bazen tam bir âyet olabileceği gibi bazen de bir kelime veya kelime grubunun benzerliği şeklinde gerçekleşmektedir. Bu makalede, Mekkî karakter taşıyan her iki sûredeki söz konusu âyetlerin; Tevhit, Kur’ân, Hz. Peygamber, Âhiret, kâinat gibi Kur’ân’ın ana mevzuları çerçevesinde bir incelemesi yapılmıştır. Makalenin sonunda, incelemesi yapılan âyetlere ilişkin mukayeseli bir tablo verilmiştir. Söz konusu tabloda her iki sûreden otuzun üzerinde âyet karşılaştırması yapılmıştır.
The surahs Yāsīn and al-Mulk are among the most recited surahs of the Qur’an by Muslims. Some very interesting results appear when these surahs are compared according to theirs words and contents. Thus, there is a close similarity between the surah Yāsīn, which comprises of 83 verses, and the surah al-Mulk which comprises of 30 verses in terms of the words and topics. This similarity appears either in the whole verse or in the word groups of a verse or in a simple word. In this study, the similar verses of these Meccan surahs are compared regarding to the basic topics of the Holy Qur’an namely the Tawhid, the Qur’an, the Prophet, the Last Day, the Uni-verse etc. It is given a comparative table regarding the examined verses at the end of the article. The comparison of more than 30 verses of both surahs has been made in the aforementioned table.
Müslümanlar tarafından en çok tilavet edilen sûreler arasında yer alan Yâsin ve Mülk sûreleri, içerdiği kelime ve mevzular açısından mukayese edildiğinde oldukça ilginç neticeler ortaya çıkmaktadır. Zira seksen üç âyetten oluşan Yâsîn sûresi ile otuz âyetli Mülk sûresinde lafız ve anlam irtibatı açısından dikkat çeken âyetler bulunmaktadır. Bu, bazen tam bir âyet olabileceği gibi bazen de bir kelime veya kelime grubunun benzerliği şeklinde gerçekleşmektedir. Bu makalede, Mekkî karakter taşıyan her iki sûredeki söz konusu âyetlerin; Tevhit, Kur’ân, Hz. Peygamber, Âhiret, kâinat gibi Kur’ân’ın ana mevzuları çerçevesinde bir incelemesi yapılmıştır. Makalenin sonunda, incelemesi yapılan âyetlere ilişkin mukayeseli bir tablo verilmiştir. Söz konusu tabloda her iki sûreden otuzun üzerinde âyet karşılaştırması yapılmıştır.
Referanslar
- Abdurrazzâk b. Hemmâm, el-Musannef, (Tahkik: Habîburrahmân el-A’zamî), el-Mektebu’l-İslâmî, Beyrut, 1403/1983.
- Âlûsî, Mahmud b. Abdillah, Rûhû’l-Meânî fî Tefsîri’l-Kur’âni’l-Azîm ve’s-Seb’i’l-Mesânî, Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1417/1997.
- Cevherî, İsmâil b. Hammâd, es-Sıhâh Tâcu’l-Luga ve Sıhâhu’l-Arabiyye, (Tahkik: Ahmed Abdulgafûr Attâr), Dâru’l-Ilm li’l-Melâyîn, Beyrut, 1979.
- Ebu Hayyân, Muhammed b. Yusuf, Tefsîru’l-Bahri’l-Muhît, (Tahkik: Komisyon), Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye, Beyrut, 1993.
- Ebussuûd, Muhammed, Tefsîru Ebi’s-Suûd el-Musemmâ İrşâdi’l-Akli’s-Selîm ilâ Mezâya’l-Kur’âni’l-Kerîm, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut, tarihsiz.
- Ezherî, Ebu Mansur, Muhammed, Tehzîbu’l-Luga, ed-Dâru’l-Mısriyye, Kahire, 1384/1964.
- Fahreddîn Râzî, Muhammed, Tefsîru’l-Fahri’r-Râzî, Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1981.
- İbn Âşûr, Muhammed et-Tâhir, Tefsîru’t-Tahrîr ve’t-Tenvîr, Dâru Suhnûn, Tunus, 1997.
- İbn Atiyye, Ebu Muhammed Abdulhakk, el-Muharraru’l-Vecîz fî Tefsîri’l-Kitâbi’l-Azîz, (Tahkik: Abdusselâm Abduşşâfî Muhammed), Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye, Beyrut, 2001.
- İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ, İsmail, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, Muessesetu Kurtuba, Kahire, 2000.
- İbn Manzûr, Muhammed b. Mukerrem, Lisânu’l-Arab, Dâru Sâdr, Beyrut, 1410/1990.
- İbnu’l-Cevzî, Muhammed b. Ebî Bekr, et-Tibyân fî Aksâmi’l-Kur’ân, Dâru’l-Fikr, Beyrut, tarihsiz.
- Kurtubî, Ebu Abdillah, Muhammed, el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut, 1985.
- Mâverdî, Ali b. Muhammed, en-Nuketu ve’l-Uyûn Tefsîru’l-Mâverdî, Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye-Mussesetu’l-Kutubi’s-Sekâfiyye, Beyrut, tarihsiz.
- Musnedu Ahmed b. Hanbel, Çağrı Yayınları-Dâru Sahnûn, II. Baskı, İstanbul, 1413/1992.
- Mustafa Özel, “Ölünün Ardından Kur’ân-ı Kerim Okunmasının Dini Dayanakları”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, Sayı: 7 (s.477-486), Nisan 2006.
- Nesefî, Ebu’l-Berekât, Tefsîru’n-Nesefî el-Musemmâ bi Medâriki’t-Tenzîl ve Hakâiki’k-Te’vîl, Dâru’l-Kalem, Beyrut, 1989.
- Sunenu’d-Dârimî, Çağrı Yayınları-Dâru Sahnûn, II. Baskı, İstanbul, 1413/1992.
- Sunenu’t-Tirmizî, Çağrı Yayınları-Dâru Sahnûn, II. Baskı, İstanbul, 1413/1992.
- Suyutî, Celâluddîn, ed-Durru’l-Mensûr fi’t-Tefsîri bi’l-Me’sûr, (Tahkik: Abdullah b. Abdilmuhsin et-Turkî), Kahire, 1423/2003.
- Suyutî, Celâluddîn, el-İtkân fî Ulûmi’l-Kur’ân, Matbaatu Hicâzî, Kahire, tarihsiz.
- Şehristânî, Ebu’l-Feth, Muhammed b. Abdilkerîm, Tefsîru’ş-Şehristânî el-Musemmâ Mefâtîhu’l-Esrâr ve Mesâbîhu’l-Ebrâr, (Tahkik: Muhammed Ali Âzerşeb), Merkezu’l-Buhûs ve’d-Dirâsât li’t-Turâsi’l-Mahtût, Tahran, 2008.
- Şevkânî, Muhammed b. Ali, Fethu’l-Kadîr el-Câmiu Beyne Fenniyyi’r-Rivâyeti ve’d-Dirâyeti min Ilmi’t-Tefsîr, Dâru’l-Vefâ’, 1415/1994.
- Taberî, Ebu Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Tefsîru’t-Taberî el-Musemmâ Câmia’l-Beyân fî Te’vîli’l-Kur’ân, Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye, Beyrut, 1992.
- Tabresî, Ebu Ali, el-Fadl b. Hasen, Mecmau’l-Beyân fî Tefsîri’l-Kur’ân, Dâru Mektebeti’l-Hayat, Beyrut, tarihsiz.
- Turan, Abdulbaki, “Kur’an-ı Kerimdeki Yeminler (Aksâmu’l-Kur’an)”, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 2, (s.97-114) Konya, 1986.
- Zeccâc, Ebu İshâk, İbrahim, Meânî’l-Kur’ân ve İ’râbuh, (Şerh ve Tahkik: Abdulcelîl Abduh Şelebî), Alemu’l-Kutub, Beyrut, 1408/1988.
- Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım, Mahmûd, Tefsîru’l-Keşşâf an Hakâiki Gavâmidı’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvîl fî Vucûhi’t-Te’vîl, Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye, Beyrut, 2000.
- Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım, Mahmûd, Esâsu’l-Belâga, Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye, Beyrut, 1419/1998.
- Zerkeşî, Bedruddîn, Muhammed, el-Burhân fî Ulûmi’l-Kur’ân, (Tahkik: Muhammed Ebu’l-Fadl İbrâhîm), Mektebetu Dâri’t-Turâs, Kahire, tarihsiz.