Articles

“Əl-Əmr bil-məruf vən-nəhy anil-münkər” Peyğəmbər hədislərində “Əl-Əmr bil-məruf vən-nəhy anil-münkər” Peyğəmbər hədislərində “al-Amr Bil-Maruf Van-Nahy Anil-Munkar” in Prophet’s Hadithes «ал-амр бил-маруф ван-нахй анил-мункар» в хадисах пророка

Əsgər Abidzadə

Nasıl Atıf Yapılır

Zotero Mendeley EN EndNote

Öz

Ən qədim zamanlardan etibarən insan cəmiyyətində haqqın, ədalətin, gözəl insani əxlaqın bərqərar olunması, insanları bəd əməllərdən, ədavətdən, düşmənçilikdən uzaqlaşdırmaq məqsədilə Allah-təala zaman-zaman yer üzünə peyğəmbərlər göndərmişdir. Peyğəmbərlər öz missiyalarına uyğun olaraq, insanları pis əməllərdən çəkindirərək, yaxşı işlər görməyə çağırmışdır. Bu da islam dininin əsas təməl qanunlarından olmuşdur. Bununla əlaqədar İmam Qəzzali belə yazır: “Marufu emr edip münkerden nehy etmek dinde en büyük kutub noktasını teşkil eder. Allah-Tealanın Peyqamberler göndermesinin en mühüm sebebi de budur. Şayet marufu emr edip münkerden nehy etmek ortadan kaldırılıp, ilm ve amel ihmal edilseydi, Peyqamberlik atalete, diyanet cöküntüye uğrar, ihtilaf çoxalır, sapıklık yayılır, cehalet ortalığa kapalar, fesad her tarafa sirayet ederdi. Her ne kadar bu bataklığa daldıqları için kiyamete kadar farkında olmasalar da, bozqunluklar çoğalar, memleketler harab olur ve insanlar helake diderler” (5,II,755).
Ən qədim zamanlardan etibarən insan cəmiyyətində haqqın, ədalətin, gözəl insani əxlaqın bərqərar olunması, insanları bəd əməllərdən, ədavətdən, düşmənçilikdən uzaqlaşdırmaq məqsədilə Allah-təala zaman-zaman yer üzünə peyğəmbərlər göndərmişdir. Peyğəmbərlər öz missiyalarına uyğun olaraq, insanları pis əməllərdən çəkindirərək, yaxşı işlər görməyə çağırmışdır. Bu da islam dininin əsas təməl qanunlarından olmuşdur. Bununla əlaqədar İmam Qəzzali belə yazır: “Marufu emr edip münkerden nehy etmek dinde en büyük kutub noktasını teşkil eder. Allah-Tealanın Peyqamberler göndermesinin en mühüm sebebi de budur. Şayet marufu emr edip münkerden nehy etmek ortadan kaldırılıp, ilm ve amel ihmal edilseydi, Peyqamberlik atalete, diyanet cöküntüye uğrar, ihtilaf çoxalır, sapıklık yayılır, cehalet ortalığa kapalar, fesad her tarafa sirayet ederdi. Her ne kadar bu bataklığa daldıqları için kiyamete kadar farkında olmasalar da, bozqunluklar çoğalar, memleketler harab olur ve insanlar helake diderler” (5,II,755).
From ancient times from time to time Allah sent prophets to the earth with the aim of establishment of truth, justice and fine human morality in the human society and restraint people from evil deeds, enmity and hostility. In accordance with their mission prophets, restraining people from evil deeds called up to do good ones. And this is one of the basic laws of Islamic religion. Appeal to do good deeds and restraint from bad ones is one of the obligatory columns of Islamic religion and main order of Muslim law. In the given article Prophet’s hadithes about “Al-amr bil-maruf vannahy anil-munkar” regulations are commented.

Referanslar

  • Quran (Z.M.Bünyadov və V.M.Məmmədəliyevin tərcüməsi). Bakı, 2008.
  • Ekrem Ziya. Hadis tarihi. Konya, 1990.
  • Eynəlqüzzat Həmədani. Təmhidat. Bakı, 2006.
  • Əli Himmət Bərki, Osman Kəskioğlu. Xatəmül-ənbiya Həzrəti Məhəmməd və həyatı. Ankara, 1997.
  • İmam Gazali. İhya ulumid-din. Ic. İstanbul, 1985.
  • İmam-ı Nevevi. Riyazüs-salihin. İstanbul, tarixsiz.
  • İslam ansiklopedisi. IIc. (Emir bil-maruf nehiy anil-münker, Mustafa Çağrıcı). İstanbul, 1995.
  • Köse Saffet. İslam hukuku açısından din ve vicdan hürriyeti. Bakı, 2002.
  • Məhəmmədhəsən Qəmbərli. Həzrəti Məhəmmədin hədislərində ümumbəşəri dəyərlər. Bakı, 2006.
  • Qazi hacı Mirəziz Seyidzadə. İslami söhbətlər. I hissə. Bakı, 2003.
  • Mustafayeva Leyla. Aristotel etikası. Bakı, 2006.
  • Əhli sünnə vəl-camaat sələfi salihin əqidəsi qadağalardan çəkinmək. Bakı, 2009.
  • Əliyev Rafiq. İslam. Bakı, 2004.