Kisainin qiraətinin xüsusiyyətləri Kisainin qiraətinin xüsusiyyətləri Особенности чтения Кисаи
Abstract
In this article Kisai' s giraat features and its difference between the other imams' giraat have been investigated. Kisai has applied such giraat manners as “Idgham”, “imala”, “Iskan”, “Tahgigi hamza”, “Izafat's ya”, “Ishmam” and “Madd”. As well as, the giraat manners with examples taken separately from Koran have been explained and the reasons of their application have been shown here.
Bu məqalədə Kisainin qiraətinin onu digər qiraət imamlarının qiraətindən fərqləndirən xüsusiyyətlərini tədqiq etməyə çalışacağıq. Qeyd edək ki, Kisai öz qiraətində İdğam, İmalə, İskan, Təhqiqi həmzə, İzafət yəsi, İşmam və Mədd kimi qiraət vəchlərini (fərqli oxunuş tərzlərini) tətbiq etmişdir. Bu qiraət vəchlərini sıra ilə ayrı-ayrılıqda Qurandan götürülmüş misallarla birlikdə izah edib, onların tətbiqinin səbəblərini göstərəcəyik.
İndi isə Kisainin Qurani-Kərimin surələrindəki oxunuş vəchlərini “Bəsmələ”dən** başlayaraq incələyək.
Kisai Tövbə surəsi istisna olmaqla, bütün surələrin əvvəlində bəsmələni oxumuşdur.1 Ənfal surəsi ilə Tövbə surəsi arasında bəsmələ oxumamışdır. Digər surələr arasında müəllimi İmam Həmzənin əksinə olaraq bəsmələni
oxumuş və hər iki surəni bir-birinə bəsmələ ilə vəsi etmişdir. İki surə arasında bəsmələni oxuduğu zaman bu üç vəch meydana gəlir:
İndi isə Kisainin Qurani-Kərimin surələrindəki oxunuş vəchlərini “Bəsmələ”dən** başlayaraq incələyək.
Kisai Tövbə surəsi istisna olmaqla, bütün surələrin əvvəlində bəsmələni oxumuşdur.1 Ənfal surəsi ilə Tövbə surəsi arasında bəsmələ oxumamışdır. Digər surələr arasında müəllimi İmam Həmzənin əksinə olaraq bəsmələni
oxumuş və hər iki surəni bir-birinə bəsmələ ilə vəsi etmişdir. İki surə arasında bəsmələni oxuduğu zaman bu üç vəch meydana gəlir:
References
- Abdul-Fəttah Paluvi, Zubdətul-İrfan, İstanbul.
- Ali Osman Yüksel, İbn Cezeri ve Tayyibetün-Neşr, İstanbul, 1996.
- Əbu Zura, Huccətul-Qiraət, Beyrut, 1973.
- əs-Suyuti, əl-İtqan fi Ulumil-Qur' an, Misir, 1951.
- əd-Dani, Kitabut-Təysir fıl-Qiraəti Səb', İstanbul, 1930.
- əl-Muhəysin, əl-Qiraət və Əsəruhə.
- əl-Qaysi, Kitəbul-kəşf an vucuhil-Qiraətis-Səb' və iləllihə və "hicəcihə, Beyrut, 1998.
- İbnul-Cəzəri, Təqribun-Nəşr fı Qiraətil-Aşr, Misir, 1961.
- İbnul-Cəzəri, ən-Nəşr fı Qiraətil-Aşr, Beyrut.
- İsmail Karaçam, Kur' an-i Kerimin faziletleri ve okunma kaideleri, "İstanbul, 2000.
- İsmail Karaçam, Kur' an-i Kerimin nüzulü ve kıraatı, İstanbul, 1974.
- İbn Mihran, əl-Məbsut fıl-Qiraətil-Aşr, Beyrut, 1988.
- İbn Haləveyh, İ'rabu Qiraətis-Səb və iləluhə, Qahirə, 1992.
- Məhəmməd Məkki, Nihəyətul-Qaulil-Mufıd fı İlmit-Təcvid, Misir.
- Məhəmməd Əs' ad əl-Hüseyni, əl-Virdü'1-Müfıd fı Şərhi' t-Təcvid, "İstanbul.
- EapaHOB X.K., ApaöcKO-pyccKim cjıOBapt, MocKBa, 1996.