Religios Groups: Their Types, Structures and Characteristics Dini qruplar: onlarin tipləri, strukturu və xüsusiyyətləri Религиозные группы: их типы, структуры и характеристики
Abstract
This article deal with the subject of religious groups according to Sociology of Religion. Religious groups, their different types and characteristics are the important topics of Sociology of Religion. Religious groups generally are smaller and distinct movements within religions and they rarely seek separation from mainstream religious community. They have two main types: natural religious groups and pure religious groups and all these groups have specific beliefs and different practices that have been examined in this article.
Bəşəriyyət tarixinin bütün dövrlərində insanlar qruplar və birliklər halında yaşayıblar. Heç bir insan yalnız və cəmiyyətdən təcrid edilmiş şəkildə həyatını davam etdirə bilməz, çünki insan ictimai bir varlıqdır [35, 256]. Ayrı-ayrı fərdlər birləşərək sosial qruplar meydana çıxır. Sosial qruplar isə, öz növbəsində, daha geniş insan birliklərini və ən sonunda bütöv cəmiyyəti meydana gətirirlər. Cəmiyyət hər biri özünəməxsus rolları və funksiyaları gerçəkləşdirən alt qruplardan təşkil olunmuşdur. Bu alt qruplara ailələri, qəbilələri, iqtisadi birlikləri və ya siyasi partiyaları, həmkarlar ittifaqlarını, müxtəlif ortaq hədəflər zəminində birləşmiş qeyri-hökümət təşkilatlarını və s. misal göstərmək olar. Deməli, sosial qrup, birinci növbədə, bir çox insanın toplaşması ilə mümkün hala gəlir.
Keywords:
Religious groups, denomination, sect, sociology of religion
Dini qruplar, məzhəb, sekta, din sosiologiyası
References
- Abdurrahman Kurt. Din Sosyolojisi. İstanbul: Sentez Yayınları, 2016.
- Celaleddin Çelik. Şehirleşme ve Din. İstanbul: Çizgi Kitabevi Yay., 2002.
- Ebul-Ala Afifi. Tasavvuf: İslamda Manevi Devrim. (tər. H. İbrahim Kaçar- "Murat Sülün), İstanbul: Risale Basın-Yayın, 1996.
- Ejder Okumuş. Toplumsal Değişim ve Din. İstanbul: İnsan Yay., 2003.
- Emile Durkheim. Dini Hayatın İlkel Biçimleri. (tər. Fuat Aydın), İstanbul: "Ataç Yay., 2005.
- Enver Özkalp. Sosyolojiye Giriş. Bursa: Ekin Kitabevi, 2005.
- Erik R. Wolf. Köylüler. (tər. Abdulkerim Sönmez), İstanbul: İmge Kitapevi, 2000.
- Feridun Merter. 1950-1988 Yılları Arasında Köy Ailesinde Meydana Gelen "Değişmeler (Malatya Örneği), Ankara: y.y., 1990.
- Gordon Marshall. Sosyoloji Sözlüğü. (tər. Osman Akınhay-Derya Kömürcü), "Ankara: Bilim ve Sanat Yay., 2005.
- Gustav Mensching. Dini Sosyoloji. (tər. Mehmet Aydın), Konya: Tekin "Kitabevi, 1994.
- Hans Freyer. Din Sosyolojisi. (tər. T. Kalpsüz), Ankara: Ankara Üniversitesi "Basımevi, 1964.
- Hüsniye Canbay Tatar. Nuh’un Gemisindekiler Şehirleşme ve Dini "Cemaatleşme. İstanbul: Turan Yaıncılık, 1999.
- Ian Tomphson. Odaktataki Sosyoloji: Din Sosyolojisine Giriş. (tər. Bekir "Zakir Çoban), İstanbul: Birey Yayıncılık, 2004.
- İhsan Sezal. “Toplum ve Aile”. Sosyolojiye Giriş. (ed. İhsan Sezal), Ankara: "Martı Kitap ve Yayınevi, 2003.
- İsmail Doğan. Sosyoloji: Kavramlar ve Sorunlar. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 1998.
- Joachim Wach. Din Sosyolojisi. (tər. Ünver Günay), İstanbul: İFAV Yay., 1995.
- Joseph Fichter. Sosyoloji Nedir? (tər. Nilgün Çelebi), Ankara, Atilla Kitabevi, 2001.
- Kamil Yılmaz. Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar. İstanbul: Ensar "Neşriyatı, 2004.
- Max Weber. Sosyoloji Yazıları. (tər. Taha Parla), İstanbul: İletişim Yay., 2000.
- Mehmet Ali Kirman. Din Sosyolojisi Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Rağbet "Yayınları.
- Mehmet Taplamacıoğlu. Din Sosyolojisi. Ankara: Ankara Üniversite "Basımevi, 1975.
- Montgomeri Watt. İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri. (tər. Ethem Ruhi "Fiğlali), İstanbul: Sarkaç Yayınları, 2010.
- Nicolas Jurnet. “Mahremiyle Cinsel İlişki (Ensest-Fücur) Yasağı: Evrensel "Bir Dışlama”. Evrenselden Özele Kültür. (tər. Yumni Sezen), İstanbul: İz Yayıncılık, 2009.
- Nihat Nirun. Sistematik Sosyoloji Yönünden Aile ve Kültür. Ankara: Atatürk "Kültür Merkezi Yay., 1994.
- Niyazi Akyüz. Dini Gruplar: Dinin Örgütsel İklimi. Ankara: Gündüz Eğitim "ve Yayımcılık, 2007.
- Nurşen Adak. “Toplumun Temel Taşı: Aile”. Kurumlara Sosyolojik Bakış. "(ed. Sevinç Güçlü), İstanbul: Birey Yay., 2005.
- Orhan Türkdoğan. Türkiye’de Köy Sosyolojisinin Temel Sorunları. İstanbul: "Dede Korkut Yay., t.y.
- Önal Sayın. Aile Sosyolojisi. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., 1990.
- Özer Ozankaya. Toplumbilim. Ankara: Tekin Yayınevi, 1986.
- Sabino S. Acquaviva. “Kentleşme ve Din.” (tər. Celaleddin Çelik), EÜSBE "Dergisi, Sayı 9, Kayseri, 2000.
- Samuel Koenig. Sosyoloji: Toplum Bilimine Giriş. (tər. S. Sucu-O. Aytaç), "İstanbul: Ütopya Kitabevi Yay., 2000.
- Sulhi Dönmezer. Toplumbilim. İstanbul: Beta Yay., 1999.
- Tahir Çağatay. Günün Sosyolojisine Giriş. Ankara: Kültür ve Turizm "Bakanlığı, 1987.
- Tinaz Nuri. A Social Analysis of Religious Organisations: The Cases of "Church, Sect, Denomination, Cult and New Religious Movements (NRMs) and Their Typologies, İslam Araştırmaları Dergisi, Sayı 13, 2005, s. 63-108.
- Ünver Günay. Din Sosyolojisi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2005.
- Ünver Günay. Erzurum ve Çevre Köylerinde Dini Hayat. İstanbul: Emek "Matbaacılık, 1999.
- Z.T. Qolenkova-M.M.Akuliç-V.N.Kuznetsov. Ümumi Sosiologiya. (tər. İzzət Rüstəmov), Bakı: Diplomat Nəşriyyatı, 2007.