Place of “Saj’” Form in Incapacitation of Koran Qurani-Kərimin ecazkarlığında“Səci” üslubunun yeri Чудесность Корана и стиль “садж”
Abstract
The Holy Koran is considered the greatest miracle of the Prophet Muhammad (pbuh) according to Muslims. It is said that its literary expression style is also one of the clarity aspects of the Koranic incapacitation. The most noticeable side of this incapacitation is ritual association of verses and harmony which is called form of "saj’" in literature. This form that used by the oracles who lived in the pre-Islamic period, it had also been observed in the statements of some false prophets emerged during the Prophet Muhammad's period. Therefore primarily was provided extensive information about this form in this article. Then has been compared the form of saj’ in the Koran and the words of the oracles. At the same time it was attempted to uncover different features of saj’ form in the Koran than others.
Qurani-kərim müsəlmanların nəzərində Məhəmməd Peyğəmbərin (s.ə.s) ən böyük möcüzəsi hesab edilir. Quranın ecazkarlıq cəhətlərindən birinin də, onun ədəbi ifadə tərzi və üslubu olduğu qeyd olunur. Bu ecazkarlığın ən gözəçarpan tərəfi isə ayə sonlarındakı həmqafiyəlik və ahəngdir ki, buna ədəbiyyatda “səci” üslubu deyilir. İslamdan əvvəlki dövrdə yaşamış kahinlərin də istifadə etdiyi bu üslub Həzrət peyğəmbərin dövründə ortaya çıxmış bəzi yalançı peyğəmbərlərin sözlərində də müşahidə olunmuşdur. Bu məqalədə əvvəlcə bu üslub haqqında geniş məlumat verilmiş, daha sonra isə Qurani-kərim və kahinlərin sözlərindəki səci üslubu müqayisə edilmişdir. Eyni zamanda Qurandakı səci üslubunun digərlərindən fərqli cəhətlərini ortaya çıxardılmağa çalışılmışdır.
Keywords:
Quran, Incapacitation, Form of saj`, Oracle
Quran, Ecazkarlıq, Səci üslubu, Kahin
References
- Ahmet Bostancı. “Kur`an-ı Kerim`de Fâsıla Uyumu: Arap Dili Kaideleri Açı- "sından Bir İnceleme”, İslami İlimler Dergisi, 2007, Sayı 1.
- Ahmet Önkal. “Müseylimetülkezzâb”, DİA, İstanbul 2006.
- Ali Eroğlu. “Kur`ân-ı Kerim`de Fâsıla”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat "Fakültesi Dergisi, 1991, Sayı 10.
- Cəlaləddin əs-Suyuti. əl-İtqan fi Ulumil-Quran, əl-Heyətül-Misriyyətül- "Ammə lil-Kitab, Misir 1974.
- Cəlaləddin əs-Suyuti. Mötərəkül-Əqran fi Ecazil-Quran, Darül-Kitabil- "İlmiyyə, Beyrut 1988.
- Cəmaləddin ibn Mənzur. Lisanül-Ərəb, Darus-Sadir, Beyrut 1414.
- Әbdülməlik ibn Məhəmməd əs-Səalibi. Səmarul-Qülub fil-Muzaf vəl-Mənsub, "Qahirə trs.
- Әbu Abdullah Məhəmməd ibn Macə. əs-Sünən, Riyad 1999.
- Әbu Bəkr əl-Baqillani. Ecazül-Quran, Darül-Məarif, Misir 1997.
- Әbu Hamid Məhəmməd əl-Qəzzali. İhyau Ulumid-Din, Darul-Marifə, trs.
- Әbül-Həsən Әli ibn İsa ər-Rummani. ən-Nükətü fi İcazil-Quran, Darul- "Məarif, Qahirə trs.
- Әhməd Haşimi. Cövhərül-Bəlağət, əl-Məktəbətül-Asriyyə, Beyrut 2003.
- Әli Cündi. Fi Tarixil-Ədəbil-Cahili, Məktəbətü Darut-Turas, Qahirə 1991.
- Әli əl-Carim. Mustafa Emin, əl-Bəlağətül-Vazihə, Darul-Fikr, Beyrut 2006.
- əl-Mühsin ibn Әli əl-Bəsri. Nuşurul-Mühazərə və Əxbarul-Müzakərə, 1391.
- İlyas Çelebi. “Kahin”, DİA, İstanbul 2001.
- İsmail Durmuş. “Seci”, DİA, İstanbul 2009.
- Məhəmməd əl-Həsnəvi. əl-Fasilə fil-Quran, Beyrut 1986.
- Məhəmməd ibn İsmayıl əl-Buxari. Səhihi-Buxari, Riyad 1419/1999.
- Mustafa əl-Qəlayani. Camiud-Durusul-Ərəbiyyə, əl-Məktəbətül-Asriyyə, "Beyrut 1978.
- Mustafa Sadiq ər-Rafii. Ecazül-Quran, Darül-Kitabil-Әrəbi, Beyrut 1973.
- Nusreddin Bolelli. Belagat, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İstanbul 2001.
- Ömer Faruk Harman. “Kahin”, DİA, İstanbul 2001.
- Süleyman ibn Әhməd ət-Təbərani. əl-Mücəmül-Kəbir, Məktəbətü İbn "Teymiyyə, Qahirə 1994.
- Şihabuddin ən-Nüveyri. Nihayətül-Ərəb fi Fununil-Ədəb, Darul-Kutub vəl- "Vəsaiqil-Qövmiyyə, Qahirə 1423.
- Şövqi Dayf. Tarixül-Ədəbil-Ərəbi, Darül-Məarif, Qahirə 1963.
- Yəhya ibn Həmzə. ət-Tiraz li-Əsraril-Bəlağə və Ulumü Həqaiqil-Ecaz, əl- "Məktəbətül-Әnsəriyyə, Beyrut 1423.
- Yusuf Şevki Yavuz. “İ`cazü`l-Kur`an”, DİA, İstanbul 2000.