İslam mədəniyyətində ləqəb və fəxri adlar

Bütün qədim xalqlarda olduğu kimi, qədim ərəblərdə də insanların ilkin adlarından başqa onlara keçdikləri həyat yolunda sərgilədikləri müəyyən davranış, rəftar, dəyər və keyfiyyətlərə uyğun gələn ayamalar, ləqəblər və fəxri adlar vermək bir ənənə halı almışdır. Bu ayama və ləqəblər müsbət mənalı olduğu kimi, pis və mənfi mənalı da olurdu. İnsan cəmiyyətini hərtərəfli islah edib yaxşılaşdırmağı qarşısına əsas hədəf kimi qoyan islam dini bu ənənəyə də biganə qala bilməzdi və qalmadı da. Bu məramla da Qurani – Kərim müsəlmanları insan ləyaqətini və şəxsiyyətini alçaldan lağ, tənə və rişxənddən çəkindirmək tövsiyyələrini verərək insanlara davranışlarına, dəyər və xidmətlərinə görə yaxşı cəhətdən fərqləndirici ləqəblər verməyə rəvac verdi.

Like other nation, ancient Arabs also had the tradition of giving people, apart from their own names, epithets and honorary titles related to their certain conducts and acts that they performed during their lifetime as well as related to their specific values and characteristics. These epithets and titles could used either to criticize or praise people. Islam, whose aim was to fully reform society and to establish a moral society, could not be indifferent to this tradition. For this reason, the Holy Qur’an advises people not to give each other the epithets, which humiliate their dignity, instead, it invites people to give each other positive epithets related to their behaviors, values and good characteristics.

У древних арабов, как и у всех древних народов, было обычаем наряду с первичными именами людей награждать их прозвищами, кличками, уважительными именами согласно определённым привычкам, новиком и качествам, которые они демонстрировали на своём жизненном пути. Эти прозвища и наименования могли быть как положительными, так и отрицательными по значению. Мусульманская религия, ставящая во главу угла всестороннее улучшение человеческого общества, также не могла оставаться в стороне от этой традиции по этой причине Священный Коран призывает мусульман отказаться от издевок, порицаний, унижающии человеческое достоинство и личность и рекомендует давать людям прозвища, характеризующие их согласно их деятельности и поведению с лучшей стороны.