Kisainin qiraətinə görə əl-Bəqərə surəsinin 1-50 ayələrinin təhlili Kisainin qiraətinə görə əl-Bəqərə surəsinin 1-50 ayələrinin təhlili Analysis of Verses 1-50 of Surah Al-Baqarah According to the Recitation of Kisai Анализ аятов 1–50 суры «аль-Бакара» по чтению Кисаи

Bu məqalədə Əbul-Həsən Əli ibn Həmzə ibn Abdullah ibn Bəhmən ibn Firuz əlKisai əl-Kufinin öz qiraətində tətbiq etdiyi və onu digər qiraət imamlarından fərqləndirən təcvid qaydaları Qurani-Kərimin əl-Bəqərə surəsinin 1-50 ayələri üzərində tərəfimizdən praktik olaraq işlənmişdir. Onun idğamın hansı növündən istifadə etdiyini və idğam etdiyi hərfləri təyin edərək, imalə (fəthə hərəkəsini kəsrə hərəkəsinə doğru meyl etdirmə) ilə oxuduğu kəlmələrin növlərini, isqan (“ھو” və “ھي” şəxs əvəzliklərindən əvvəl م ,ل , ف , وѧѧѧѧث hərflərindən biri gələrsə şəxs əvəzliklərinin əvvəlində olan “ھـ” hərfinin sakin olaraq oxunması) etdiyi hərfləri müəyyən edərək, təhqiq ilə oxuduğu həmzələrin (yan-yana gələn iki həmzənin iki ayrı hərf kimi oxunması) yerlərini müəyyən edərək, qiraət termini olaraq izafət “ي” yəsi kimi bilinən, isimlərin və fellərin sonunda gələn birinci şəxsin təkində olan bitişən şəxs əvəzliyini hansı metoddan istifadə edərək oxuduğunu, işmamın (sukundan sonra səssiz bir şəkildə dodaqları irəliyə doğru yummaq) hansı növündən istifadə etdiyini və işmam ilə oxuduğu kəlmələrin növlərini müəyyən edərək, Kisaiyə görə Fəri Məddin növlərini ayrı-ayrılıqda (həmzə və sukun səbəbi ilə Təbii Məddin üzərinə edilən əlavə) uzadılma miqdarını, isqat (tələffüzdən düşürtmək) etdiyi bəzi kəlmələrdəki həmzələri təyin edərək Qurani-Kərimin əl-Bəqərə surəsinin 1-50 ayələri üzərində təsvir etmişik.

In this article, 1-50 ayats (verses) from the surah al-Bakara, on which Abu alHasan Ali ibn Hamza ibn Abdullah ibn Bahman ibn Firuz al-Kisai al-Kufi based his own giraa in tajvid, has been investigated. In his giraa Kisai prolonged al-madd allazim for 4, al-mad al-muttasil, al-madd al-munafasil and al-madd al-ariz for 3 beats, which are the types of al-madd al-fari. He has investigated Ishmam, which arises from mixing harakas with each other. The personal pronoun which is called ’the ya of izafa’ was read by al-Kisai with fatha, kasra and as ’ya’s taken from the Koranic text. Besides, he read two hamzas which come side by side with tahqiq. However, in some words, he read them with isqat. It means that he did not spell them in his qiraa. At the result, it could be said that al-Kisai used the al-ishmam al-kubra and alishmam al-sugra in his qiraa.