Yəhudi hüququnda edam hökmünə qısa baxış Survey of Death Sentence in Judaic Law Обзор смертного приговора в иудейском праве
Xülasə
Yəhudilik İbrahim dinləri arasında, şəriət əsasında qurulmuş ən qədim dinlərdən biridir. Yəhudi şəriətinin sərlövhəsi, Musa peyğəmbərin Sina dağında aldığı iki lövhədən ibarətdir ki, onda 10 ilahi fərman həkk olmuşdu. Həqiqətdə həmin on fərman yəhud şəriətinin mənşəyidir. Bu fərmanlarda cəza hökmləri xüsusi yer tutur. Küfr etmək; şənbə günü hörmətsizlik; qətl; zina və oğurluq kimi cinayətlərdən, həmin on fərmanda nəhy olunmuş və şəriətin başqa sahələrində də onlar üçün cəza təyin olunmuşdur. Edam hökmü də Tövrat və Telmudda nəzərdə tutulmuş yəhud cəzalanma qanu-nunun maddələrindən (mövzularından) biridir. Bu cəza hökmü daşqalaq, yandırmaq, dar ağacından asmaq, boyun vurmaq və boğmaq kimi müxtəlif üsullarla icra olunduğundan, həmin üsullarla tanış olacağıq. Yəhudi hüququnda cəza hökmlərinin ədalət və insanpərvərlik yolu ilə həyata keçirilməsində böyük səylərin göstərilməsinə baxmayaraq, yəhudilik tarixi mənbələrindən əldə olunan məlumat tam başqa bir şeydən xəbər verir.
Judaism is the most ancient of Avraam’s religions. Shariat of this religion is reflected in ten commandments. Death sentences take special place in these commandments. Crimes such as blasphemy, adultery, murder and stealing are prohibited. Punishment measures for these crimes are given in Torah and the Talmud. Punishment measures such as throwing of stones, burning up, hanging, beheading and stifle are provided for grave and light crimes. The given article deals with the execution of some punishment measures which prevented people from commiting crimes.
Açar Sözlər
Cəzalanma, yəhud, Tövrat, Telmud, daşqalaq, yandırmaq, dar ağacından asmaq, boyun vurmaq və boğmaq
punishment, Judaic, Torah, the Talmud, throwing of stones, hanging, burning up, beheading and stifle
Referanslar
- Elen Entermen. Yəhudi inancları və dinləri. Rza Fərzinin tərcüməsi. Qum: 1385.
- Müqəddəs kitab, Peyğəmbərin son kitabı. 12-ci hissə, 29-cu ayə.
- Robert Hyum. Dünyanın diri dinləri. Əbdürrəhim Qovahinin tərcüməsi. Tehran: 1382.
- Məhəmməd Cavad Məşkur. Dinlərin xülasəsi. Tehran: 1369.
- Adin Aştayn Saltiz. Telmuda bir baxış. Qum: 1383.
- Ədədlər səfəri. 35-ci hissə, ayə 31.
- Çıxış səfəri. 21-ci hissə, ayə 16.
- Çıxış səfəri. 21-ci hissə, ayə 18.
- Laviyan səfəri. 24-cü hissə, ayə 14.
- Laviyan səfəri. 24-cü hissə, ayə 10.
- Çıxış səfəri. 21-ci hissə, ayə 15.
- Çıxış səfəri. 21-ci hissə, ayə 17.
- Laviyan səfəri. 20-ci hissə, ayə15-16.
- Təsniyə səfəri. 22-ci hissə, ayə 25.
- Təsniyə səfəri, 21-ci hissə, ayə 22-23.
- Laviyan səfəri, 19-cu hissə, ayə 18.
- Hüseyn Süleymani, Yəhud dinində cəza ədaləti, Qum, 1384, səh.284.
- Laviyan səfəri, 20-ci hissə, ayə 27.
- Laviyan səfəri, 24-cü hissə, ayə 16.
- Laviyan səfəri, 24-cü hissə, ayə 5.
- Təsniyə səfəri, 22-ci hissə, ayə 21.
- Laviyan səfəri, 24-cü hissə, ayə 23.
- Laviyan səfəri, 21-ci hissə, ayə 9.
- Laviyan səfəri, 20-ci hissə, ayə 14.
- Təsniyə səfəri, 13-cü hissə, ayə 15.
- Çıxış səfəri, 21-ci hissə, ayə 12.
- Çıxış səfəri, 21-ci hissə, ayə 20.
- Laviyan səfəri, 26-cı hissə, ayə 25.
- Main., Yad, Melakhim 3:8, Sanh., 14:2, cf. Ibid.
- Yaranış səfəri, 40-cı hissə, ayə 22.
- İkinci Samuel, 21-ci hissə, ayə 6-12.
- Ester, 7-ci hissə, ayə 9.
- Əzra, 6-cı hissə, ayə 11.
- Yuşe, 8-ci hissə, ayə 29.