Articles
Nəsirəddin Tusinin peripatetikliyi
The Peripateticism of Nasīr al-Din al-Tusī
Перипатетизм насир ад-дина ат-туси
Nəsirəddin Tusi bir çox fəlsəfə tarixçisi tərəfindən İbn Sinanın ardıcılı olan peripatetik bir filosof kimi qəbul edilir. Bu məqalədə qeyd olunan görüşün həqiqəti tam mənası ilə əks etdirmədiyi iddia olunur. Belə ki, Tusinin başda Musariu-l-Musari və Şərh əl-İşarat olmaqla İbn Sinanı Əbul-Fəth Şəhristani və Fəxrəddin Razi kimi əşari kəlamçılarının hücumlarına qarşı müdafiə etdiyi əsərlərinin mövcudluğu bir faktdır. Lakin eyni zamanda onun başda südur (Эманация) nəzəriyyəsi olmaqla İbn Sina düşüncəsinin bəzi önəmli ünsürlərinə şübhə ilə yanaşdığı və ya rədd etdiyi Təcrid əl-E’tiqad və Fusul kimi əsərləri də mövcuddur. Qeyd olunan faktlardan çıxış edərək Tusinin düşüncə sisteminin kəlam və peripatetik ənənələrini özündə ehtiva edən eklektik bir struktura sahib olduğunu iddia etmək mümkündür.
Nasir al-din al-Tusī has been usually considered in the history of philosophy as a peripatetic philosopher1 who followed Avicenna. Indeed this view has objective reasons. Namely, al-Tusī wrote a commentary on Avicenna’s famous work al-Isharat wa-al-tanbihat (Remarks and Admonitions) and defended him against the major Ash‘arite, Fakhr al-Dīn al-Rāzī. He also wrote his Musari al-Musari (Struggling with the struggling) against Muhammad b. ‘Abd al-Karim al-Shahrastani’s Kitab al-Musara‘a (Struggling with the Philosopher), which was the criticism of Avicen-na’s views, and tried to prove the weaknesses of al-Shahristani’s arguments. There are also a number of treatises written by al-Tusī in peripatetic style.
Насир ад-Дин ат-Туси воспринимается многими историками философии как философ-перипатетик и наследник Ибн Сины. В статье утверждается, что вышеуказанное мнение не отражает реальность полностью. Является фактом что, во главе с Мусари аль-Мусари и Шарх аль-Ишарат, у Н.Туси есть мно-жество произведений, которые защищали Ибн Сину от таких критиков как Абуль-Фатх аш-Шахристани и Фахр ад-Дин Рази. Но тем временем, у него есть такие произведения как Таджрид аль-Етикад и Фусуль которые, отно-сятся с подозрением и отрицанием к важнейшим деталям мысли Ибн Сины. Таким образом, вышеуказанные и многие другие факты показывают, что созна-тельная система Туси является эклектической структурой, которая воплощает в себя высказывания и традиции перипатетизма.
al-Hilli, Ibn Mutahhar, Kashf al-Murad fi Sharh Tajrid al-I`tiqad, published by Hasan Hasanzadeh Amuli, Qom, 1425.
al-Rāzī, Fakhr al-Din, Muhassal, tr. Husain Atay, Ankara, 2002.
al-Suyuri al-Hilli, Miqdad b. Abdallah, al-Anvaru al-Jalaliyya fi Sharh al- Fusul al-Nasiriyya, published by Ali Hadi Abadi-Abbas Jalali Niya, Mashad, 1420/1999.
Al-Tusī, Nasir al-Din, Sharh al-Isharat, published by Karim Fayzi, Qom, 1383, vol. 1.
Al-Tusī, Ajvebat Masail Fakh al-Din Muhammad b. Abdallah Bayari, within Ajvebat Masail al-Nasiriyya.
Al-Tusī, Ajvebat Masail Sadr al-Din al-Qunawi, within Ajvebat Masail al-Nasiriyya, Tehran, 1383.
Al-Tusī, Ajvebat Masaili Sadr al-Din al-Qunawi, within Ajvebat Masail al-Nasiriyya, published by Abdallah Nurani, Tehran, 1383.
Al-Tusī, Masail Nasir al-Din al-Tusi an Shams al-Din al-Khosrowshahi with-in Ajvebat Masail al-Nasiriyya, published by Abdallah Nurani, Tehran, 1383.
Al-Tusī, Qavaid al-`Aqaid, within Talkhis al-Muhassal, Beirut, 1985/1405, p. 445: Sharh al-Isharat, Vol. 3, p. 98.
Al-Tusī, Risala fi Isbat’l-`aqli’l-mufariq, within Talkhis al-Muhassal, Beirut, 1985/1405.
Al-Tusī, Sharh al-Mas`alat al-Ilm,, within Ajvebat Masail al-Nasiriyya, Teh-ran, 1383.
Al-Tusī, Tajrid, published by Muhammad Javad Husaini Jalali, Qom, 1407/1986.
Al-Tusī, Talkhis al-Muhassal, Beirut, 1985/1405, pp. 269-270.
Al-Tusī, Fusul, within al-Adilla al-Jaliyya published by Abdullah Nimat, Bei- rut, 1986.
Avicenna, Husain b. Abdallah, al-Isharat wa-al- Tanbihat, tr. Ali Durusoy, Muhittin Macit, Ekrem Demirli, İstanbul, 2005.
Avicenna, at-Ta’liqa, Qom, 1421.
Mulla Sadra, Muhammd b. Ibrahim, Ajvebat Masail al-Nasiriyya, within Majmua Rasail Sadr al-Mutaallihin, published by Hamid Naji Isfahani, Tehran, 1375.
Ümumilikdə 18 istinad var.
Daha Çox İstinadı Göstər
Endirin
Məqalə Məlumatları
- Məqalə Növü Articles
- Təqdim Edildi iyun 30, 2012
- Yayımlanıb iyun 30, 2012
- Nömrə № 17(17) İyun 2012
- Bölmə Articles