Kur’an-ı Kerim’in Tercümesi Meselesi ve Meal Tarihi The Issue of Translation of the Quran and the History of Translations Kur’an-ı Kerim’in Tercümesi Meselesi ve Meal Tarihi
Xülasə
Kur’an-ı Kerim, Allah’ü-Teala’nın insanlığa en büyük lütfudur. Peygamber Efendimiz’in en büyük ve kıyamete kadar sürecek olan mucizesi, İslam ümmetine devamlı doğru yolu gösterecek olan hidayet rehberidir. Bu durumda her Müslüman’ın da görevi böyle eşsiz bir kelamdan azami surette istifade etmek, okumak, anlamak, ayetleri üzerinde düşünmek ve en önemlisi de bu öğretileri uygulamaktır. Erken dönemlerden itibaren Kur’an’ın tercüme edilmesi tebliğin en önemli bir unsuru haline gelmiş, Müslüman alimlerin bu görevi yerine getirmeleri lüzumu ortaya çıkmıştır. Ancak Kur’an’ın tercüme edilip edilmeyeceği meselesi özellikle son 100-150 yıl içerisinde pek çok kez tartışma konusu olmuştur.
The Holy Quran is the greatest mercy of Gracious Allah to the humanity. İt is also the greatest miracle of Prophet, which will continiue until the Doomsday, and the guidance of the İslamic Umma. İn this case, the most important duty of every muslim is consist of maximal using that matchless word, reading, understanding, deeply thinking of its verses (ayats) and putting these doctrines into practice. Since the early periods, the Quranic translation became the most important factor of tabliğ (transmitting the divine message), besides, the needs of muslim scientists’ fullfiling that mission came in view. But the issue about translation of the Quran has become discussion subject many times, especially for 100-150 years.
Kur’an-ı Kerim, Allah’ü-Teala’nın insanlığa en büyük lütfudur. Peygamber Efendimiz’in en büyük ve kıyamete kadar sürecek olan mucizesi, İslam ümmetine devamlı doğru yolu gösterecek olan hidayet rehberidir. Bu durumda her Müslüman’ın da görevi böyle eşsiz bir kelamdan azami surette istifade etmek, okumak, anlamak, ayetleri üzerinde düşünmek ve en önemlisi de bu öğretileri uygulamaktır. Erken dönemlerden itibaren Kur’an’ın tercüme edilmesi tebliğin en önemli bir unsuru haline gelmiş, Müslüman alimlerin bu görevi yerine getirmeleri lüzumu ortaya çıkmıştır. Ancak Kur’an’ın tercüme edilip edilmeyeceği meselesi özellikle son 100-150 yıl içerisinde pek çok kez tartışma konusu olmuştur.
Referanslar
- Abdulhamit, Birışık, Kur’an Tercümesinde Hind Alt Kıtası Örneğinden Yararlanma, Kur’an Mealleri Sempozyumu –eleştiriler ve öneriler- 24-26 Nisan 2003 İzmir, Ankara, 2007.
- Aydar, Hidayet, Kur’an-ı Kerim’in Tercümesi Meselesi, Kur’an Okulu Yayıncılık, İstanbul, 1996.
- Aydüz, Davut, Tefsir Tarihi, Çeşitleri ve Konulu Tefsir, Işık Yayınları, İstanbul, 2013.
- Ateş, İbrahim, Tercüme Ve Mütercimler, Diyanet Dergisi, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1986, Cilt: 22, Sayı:3.
- Durmuş, Zülfikar, Kur’an’ın Türkçe Tercümeleri-“Aziz Kur’an” ve “İnsanlığa Son Çağrı” Örneği, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2007.
- Ekin, Yunus ve Akyüzoğlu, Hüseyin. Kur’an Tercüme Teknikleri, Işık Yayınları, İstanbul, 2015.
- Enes, İbn Malik (h.179), el-Müdevvenetü’l-Kübra, I-VI, Daru Sadir, Beyrut, t.y.
- Eruz, Sakine, Çokkültürlülük ve Çeviri: Osmanlı Devleti’nde Çeviri Etkinliği ve Çevirmenler, Multilingual Yabancı Dil Yayınları, İstanbul, 2010.
- Güngör, Mevlüt, Kur’an Tercümesine “Kur’an” Denilebilir Mi?, Dini Araştırmalar Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 22.
- Hacımüftüoğlu, Halil, Kur’an Tercümelerinde Yöntem Sorunu, İz Yayıncılık, İstanbul, 2008.
- İbn Kudame Makdisi el-Cemmailiyyi ed-Dimaşkiyyi es-Salihiyyi el-Hanbeli, Muvaffekuddin Ebi Muhammed Abdillah b. Ahmed b. Muhammed (h.620), el-Muğni, 4. Baskı, I-XV, thk: Dr. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türki, Dr. Abdulfettah Muhammed el-Hulv, Deru Alemi’l-Kütübi, Riyad, h.1419/m.1999.
- İbn Manzuri’l-Ifrıkıyyi’l-Mısri, Ebu’l-Fadl Cemaluddin Muhammed b. Mükerrem (v.711/1311), Lisanu’l-Arab, I-XV, 1. Baskı, Daru Sadir, (kapak kısmında Daru’l-Fikr) Beyrut, h.1410/m.1990.
- Köprülü, Mehmet Fuad, Türk Edebiyyatı Tarihi, Ötüken Yayınları, İstanbul, 1980.
- Nevevi, Ebi Zekeriyya Muhyiddin b. eş-Şeref: İbn Hacer Askalani, Ahmet b. Ali: er-Rafii, Ebu’l-Kasım Abdu’l-Kerim b. Muhammed, el-Mecmu’ Şerhu’l-Müzehheb:et-Telhisu’l-Habir fi Tahrici’r-Rafii’l-Kebir: Fethu’l-Azim Şerhu’l-Veciz, I-XX, Daru’l-Fikr, t.y.
- Sabri, Şeyhülislam Mustafa, Kur’an Tercümesi Meselesi, (çev. Süleyman Çelik), Bedir Yayınevi, İstanbul, 1993.
- Serahsi, eş-Şemseddin, Kitabu’l-Mebsut, 2. Baskı, I-XXX, Daru’l-Ma’rife, Beyrut, t.y.
- Şeker, Mehmet, İslam Tarihinde Kur’an-ı Kerim’in Türkçe’ye İlk Çevirileri, Kur’an Mealleri Sempozyumu –eleştiriler ve öneriler- 24-26 Nisan 2003 İzmir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2007.
- Şen, Ercan, Milaslı İsmail Hakkı’nın (v.1938) Kur’an Tercümesine Dair Bir Risalesi: “Kur’an Tercüme Edilebilir Mi? Ve Yeni Vadide Fatiha Tercüme Ve Tefsiri”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Rektörlüğü Matbaası, Tokat, 2013, Cilt: 1, Sayı:2.
- Togan, Zeki Velidi, Londra ve Tahran’daki İslami Yazmalardan Bazılarına Dair, İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1959-60.
- Vardar, Berke, Dilbilim Açısından Çeviri, Türk Dili Aylık Dil ve Yazın Dergisi (Çeviri Sorunları Özel Sayısı), 1978, Cilt: XXXVIII, Sayı: 322, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 2000.
- Watt, Montgomery, Kur’an’a Giriş, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2000.
- Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, (v.1942), Hak Dini Kur’an Dili: Yeni Mealli Türkçe Tefsir, I-IX, 1. Baskı, Matbaai Ebüzziya, İstanbul, 1935.