“Folklor” konseptinə “Din-folklor” münasibətləri kontekstində baxış The View to the Consept of “Folklore” in the Context of “Religious Folklore” Relationships Взгляд на концепт «фольклор» в контексте отношений «религия-фольклор»
Xülasə
Folklor və din biri-biri ilə xüsusilə qeyd etdiyimiz ikinci amilin əhatə etdiyi məna sahəsində əlaqələnir. Bu əlaqə mürəkkəb struktura malikdir. Tədqiqatda əldə etdiyimiz qənaətlərə görə, folklor mifologiya və din kimi ictimai şüur konseptdir. Mifologiya ictimai şüurun başlanğıc mərhələsidir, folklor mifoloji şüurdan tarixi şüura keçid prosesində ondan üzvlənir. Folklor, ümumən, etnokosmik düşüncə modeli, bədii özünüifadə və davranış kodudur. O, mifologi- yadan üzvlənsə də, onun yalnız davamı kimi meydana çıxmır: mifik düşüncənin şifahiliyi, ənənəviliyi, kollektivliyi folklorun onda daim “rüşeym” halında mövcudluğundan xəbər verir. Din yaradılış ideologiyası, dünyagörüşü və sosial- mədəni davranış sistemi kimi folklorla sıx bağlıdır. Vəhy dinləri ilahi-kanonik hadisədir. Vəhy mətnlərinin şifahi təhkiyə ilə təbliği onun folklorlaşdığı səviyyəni təşkil edir.
Folklore and religion specially relate in the meaning filed of the second mentioned factor. This relation has a complex structure. According to the results of the investigation, folklore is a social consciousness concept like mythology and religion. Mythology is the initial stage of the social consciousness, folklore comes from it in the transforming process from mythology consciousness to the historic consciousness. Folklore, generally, is an ethnocosmic thought model, artistic expression and behavior code. Though it comes from mythology it doesn’t appear as its continuation: the verbal, traditional character, collectivism of the mythic thought inform the existence of folklore in it in the form of “embryo”. Religion deeply closed with folklore as a creation ideology, outlook and social cultural behavior system. Revelation religions are divine-canonical events. The propaganda of the revelation texts verbally form the level which they turned to folklore.