Türklük, İslamlıq və insanlıq fəlsəfəsi

Faiq Qəzənfər oğlu Ələkbərli

№ 29(29) İyun 2018

AZ
EN
RU

Türklük, İslamlıq və insanlıq fəlsəfəsi

Turkishness, Islamism and Humanity Philosophy Faig Alekperli Doctor of Philosopy

Тюркство, Мусульманство и Человечность философия доктор философии по философии

Faiq Qəzənfər oğlu Ələkbərli AMEA Fəlsəfə İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, dosent, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru

Necə istinad edilir?

Xülasə

AZ
EN
RU

Məqalədə ötən əsrdə Türk-İslam dünyası insanlarının şüurlarını dəyişdirmək, yəni Avropa mədəniyyətinə istiqamətləndirmək üçün ən çox Qərb fəlsəfəsi təlimlərindən olan marksizm (sosial-demokratizm, kommunizm) və liberal-demokratizm (praqmatizm, ekzsiztenisalizm və b.) ideyaları təhlil olunmuşdur. Qərb fəlsəfi təlimlərinin Türk-İslam dünyasının insanlarının şüurlarının Türklük, İslamlıq və İnsanlıq fəlsəfəsindən böyük ölçüdə uzaqlaşmasına yönəldiyi göstərilir. Müəllif göstərir ki, Türk-İslam dünyasının istimai düşüncəsində ona yaxın olan milli-dini ideyalarla (Türkçülük, İslamcılıq, İnsanlıq) Qərbin fəlsəfi təlimləri (kommunizm, demokratiya, liberalizm) arasında mübarizə getdiyi bir zamanda cəmiyyətin həm milli özünəməxsusluqlarını qoruması, eyni zamanda Qərb sivilizasiyasına inteqrasiya olması məsələsi çox mübahisəlidir.

At the last century The Turkish-Islamic world for changing the minds of the people most commonly and widely used direct the West European philosophy teachings of Marxism (social-democracy, communism), and liberal democracy (pragmatism, ekzistenzializm and others.). Both of the Western trend changed the minds of the people in Turkish-Islamic world and played a crucial role in his philosophy to a large extent and this process is still ongoing. In our opinion, the Turkish people close to him in the public consciousness, the national-religious ideas (Turkishness, Islamism, humanity) and the West "international" ideas (communism, democracy, liberalism) At a time when the struggle between society and the protection of national identity at the same time the issue of the integration of the Western sivilization very controversial.

В статье анализированы западно-философские учения марксизма (социал-демократизм, коммунизм) и либерал-демократизма, которые призваны изменить сознание людей тюрко-исламского мира с целью привития им ценностей Западной культуры. Показывается, что эта направленность приводитлюдей тюрко-исламского мира к значительному отдалению от философии Ислама, от идей Тюркства иЧеловечности. Автор показывает, что в то время, когда идет борьба между национальнорелигиозными идеями (Тюркство, Мусульманство и Человечность), близким к сознанию тюрко-исламского мира и учениями (коммунизм, демократия, либерализм) Западной философии, вопросы сохранения национальных особенностей общества и одновременно его интеграции к Западной цивилизации, являются весьма спорными.

Açar Sözlər

AZ
EN
RU

Türk-İslam dünyası, Türkçülük, İslamçılıq, İnsanlıq, Qərb fəlsə-fəsi, Demokratiya, Liberal-demokratizm, Marksizm-kommunizm

Turkish-Islamic World, Turkishness, Islam, humanity, Western thinking, multiculturalism, the Liberal democracy, Marxism-communism

тюрко-исламский мир, Тюркство, Мусульманство, Че-ловечность, Западная философия, демократия, либерал-демократизм, марксизм-коммунизм

Referanslar

Meriç Cemil. Kültürden irfana. İstanbul, İletişim yayınları, 2013, 493 s.

Said E. “Oryantalizm: Sömürgəçiliyin kəşf qolu”. İstanbul, Pınar yayınları, 1982, 507 s.

Rüstəmov Y. Tarix lokal sivilizasiyaların qarşılıqlı münasibəti kimi. Bakı, "Səda, 2007, 90 s.

Әləkbərov F.Q. Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə). "Bakı, Elm və Təhsil, 2014, 500 s.

Hüseynzadə Әli bəy. Seçilmiş əsərləri. Bakı, «Şərq-Qərb», 2007, 480 s.

Gökalp Ziya. Türkleşmek, islamlaşmak, muasirleşmek. İstanbul, Akvaryum, 2005, 80 s.

Güngör Erol. Sosyal meseleler ve aydınlar. İstanbul. Ötüken yayınları. 2003, 488 s.

Toynbee Arnold J. Uygarlık yarğılanıyor. İstanbul, Örgün yayınları, 2011, 218 s.

Fukuyama Frankis. Tarihin sonu ve son insan. İstanbul, Profil yayınları, 2014, 525 s.

Тойнби А.Дж. Постижение истории. Сборник, Перевод с англ. "Е.Д.Жаркова, М.: Рольф, 2001. – 640 с.

Çağlar Gazi. Uygarlıklar Arası Savaş Miti. Dünyanın Geri Kalan Bölümüne "Karşı Batı. Samuel Hantinqton`un «Kültürler Mücadelesi» Tezine Yanıt. İstanbul: Bilge Yayınları, 2003.–196s.

Хантингтон С. Кто мы? : Вызовы Американской национальной идентичности. Пер. с англ. А. Башкирова. М.,АСТ:АСТ Москва, 2008. -635 с.

Güngör Erol. Kültür Değişmesi ve Milliyetçilik. İstanbul. Ötüken. 2007, 182 s.

Ülken Hilmi Z. Türkiyede Çağdaş Düşünce Tarihi. İstanbul. Ülken yayınları. 2013, 750 s.

Ümumilikdə 14 istinad var. Daha Çox İstinadı Göstər