ISSN: 2225-5567
Təsis İl: 2004
Nəşr Tezliyi: İki illik
Ölkə: Azərbaycan

Articles

Təcəlli Sufizmin vəhdəti-vücud təlimində əsas fəlsəfi problem kimi

Tajalli (Manifestation) as a Main Philosophical Problem in the Sufi Doctrine of Wahdat al-Wujud (The Unity of Being)

Таджалли (проявление) как основная философская проблема в суфийском учении вахдат аль-вуджуд (единство бытия)

  • Zaur Firidun oğlu Rəşidov Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Fəlsəfə İnstitutunun “Azərbaycan fəlsəfə tarixi” şöbəsinin elmi işçisi
Necə istinad edilir?
Məqalədə sufizmin vəhdəti-vücud təlimindəki əsas problemlərdən biri olan təcəlli problemi təhlil olunur. Ümumiyyətlə, vəhdəti-vücud təliminin məğzini anlamaqda təcəlli probleminin fəlsəfi şərhi olduqca mühümdür. Təcəlli problemi bir növ bütövlükdə vəhdəti-vücudun fəlsəfi mahiyyətini də açan əsas açardır. Әnənəvi qəbul olunmuş panteizmdə olduğu kimi substansional və kopulyativ vəhdətdən tamamən uzaq olan vəhdəti-vücudda, proses kimi nəzərdən keçirilən vəhdət təcəllilərdədir. Məhz, bu sonuncu məqamın nəzərdən qaçırılması uzun zaman vəhdəti-vücudun panteizm kimi qələmə verilməsinə səbəb olmuşdur. Beləliklə, vəhdəti-vücud təlimi panteizm fəlsəfəsi kimi təqdim edilmişdir. Doğrudur, vəhdətivücudun təcəllilərdə baş verən vəhdəti formaca müəyyən qədər panteizmə bənzəyir. Amma, bu vəhdət vəhdəti-vücud fəlsəfəsinin öz konteksti daxilində başa düşüldükdə, mahiyyətcə Qərb fəlsəfəsinə xas panteizmdəki vəhdətdən tamamən fərqlənir. Bu gizli fərqliliyi anlamaqda da, təcəlli probleminin fəlsəfi cəhətdən tədqiqinin əhəmiyyəti çox önəmlidir.
This article analyzes the problem of manifestation as one of the main problems in the Sufi teachings of wahdat al-wujud. In general, for understanding the meaning of the doctrine the unity of being the detailed philosophical interpretation of this problem is very important. The problem of manifestation is also a kind of key that reveals the whole philosophical essence of wahdat al-wujud. As is known in traditional and common pantheism unity means a substantial and copulative act. Unlike pantheism wahdat al-wujud differs from such kinds of unity. In the philosophical system the unity of being unity, which is regarded as a process is the manifestation. Those disregard these important and necessary provisions that led to the fact that, for a long time wahdat al-wujud was perceived as pantheism. The teaching of the unity of being as a whole was considered a pantheistic system. It should be noted that in the teachings of wahdat al-wujud unity, as the process performed in manifestations in its form resembles pantheism. But when this unity is understood as a whole in the context of the philosophy of wahdat al-wujud, it essentially differs from the unity that is envisaged in the pantheism of Western philosophy. In order to understand these differences, the philosophical interpretation of the problem of manifestation is of great importance.
В статье анализируется проблема проявления как одна из основных проблем в суфийском учении вахдат аль-вуджуд. В целом, для понимания смысла учения единства бытия, очень важна подробная философская интерпретация этой проблемы. Проблема проявления также является своего рода ключом, который открывает всю философскую сущность вахдат аль-вуджуд. Как известно, в традиционном и общепринятом пантеизме под единством подразумевается субстанциональный и копулятивный акт. В отличие от пантеизма, вахдат аль-вуджуд отличается от таких родов единства. В философской системе единство бытия единство, которое рассматривается как процесс, есть проявление. Именно неучитывание этого важного и необходимого положения привело к тому что, вахдат аль-вуджуд долгое время воспринимался как пантеизм. Учение единство бытия в целом считался пантеистической системой. Нужно отметить, что в учении вахдат аль-вуджуд, единство, как процесс, совершаемый в проявлениях, по своей форме напоминает пантеизм. Но когда это единство понимается в целом в контексте философии вахдат аль-вуджуд, оно существенно отличается от единства, которое предусматривается в пантеизме западной философии. Для того, чтобы понять эти различия, философская интерпретация проблемы проявления имеет огромное значение.
Referanslar

Afifi E.A. Fusüsu’l Hikem Okumaları İçin Anahtar (et-Ta’likat ala Fususi’l- "Hikem) / Çevirmen E.Demirli. İstanbul: İz Yayıncılık, 2011, 512 s.

Afifi E.A. Muhyiddin İbnü’l-Arabi’de Tasavvuf Felsefesi. İstanbul: "Kırkambar Yayınları, 1999, 253 s.

Coates P. Ibn Arabi and Modern Thought. The History of Taking "Metaphysics Seriously. Oxford: Anqa Publishing, 2002, 203 p.

Corbin H. Alone with the Alone: Creative Imagination in the Sufism of Ibn "Arabi. Princeton: University Press, 1997, 406 p.

Faruqi B.A. The Mujaddid’s Conception Of Tawhid. Lahore: Ripon Printing "Press, 1940, 192 p.

İbn Arabi M. Fususu’l-Hikem / Çeviri ve şerh E.Demirli. İstanbul: Kabalcı "Yayıncılık, 2013, 536 s.

İbn Arabi M. Fütuhat-ı Mekkiyye Cilt I / Çevirmen E.Demirli. İstanbul: "Litera Yayıncılık, 2015, 487 s.

İbn Arabi M. Fütuhat-ı Mekkiyye Cilt II / Çevirmen E.Demirli. İstanbul: "Litera Yayıncılık, 2014, 472 s.

İbn Arabi M. İlahi Aşk / Çevirmen Mahmut Kanık. İstanbul: İnsan Yayınları, 2013, 196 s.

İbn Arabi M. Tedbirat-ı İlahiyye / Tercüme ve şerhi. A.A.Konuk. İstanbul: İz "Yayıncılık, 2013, 574 s.

Ibn Khaldun. The Muqaddimah: An Introduction to History. Princeton: "University Press, 1967, 1547 p.

Jeffery-Street I. Ibn Arabi and the Contemporary West Beshara and the Ibn "Arabi Society. Oakville: Equinox Publishing Ltd, 2012, 286 p.

Kayseri D. Vahdet-i Vücud Felsefesi / Çevirmen M.Bayrakdar. İstanbul: "M.Ü.İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2012, 357 s.

Konevi S. Vahdet-i Vücud ve Esasları (en-Nusus fi Tahkiki Tavri’l-Mahsus) / "Çevirmen E.Demirli. İstanbul: İz Yayıncılık, 2012, 111 s.

Köprülü F. Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar. Ankara: Türk Tarih "Kurumu Basımevi, 1976, 415 s.

Mayer T. Theology and Sufism // The Cambridge Companion to Classical "Islamic Theology. Cambridge: University Press, 2008, pp. 258-287.

Nablusi A. Gerçek Varlık: Vahdet-i Vücud’un Müdafaası / Çeviren "E.Demirli. İstanbul: İz Yayıncılık, 2009, 360 s.

Насыров И.Р. Ибн Араби: Избранное, Т.1, Москва: Языки славянской "культуры: ООО “Садра”, 2013, 216 с.

Okudan R. Gelenbevi ve Vahdet-i Vücud. Isparta: Fakülte Kitabevi, 2006, 205 s.

Shakir A.A. Shah Waliullah on Wahdat al-wujud and Wahdat al-shuhud // Mysticism in East and West: The Concept of the Unity of Being. Lahore: Multimedia Affairs, 2013, pp. 218-234.

Taji-Farouki S. Beshara and Ibn Arabi A Movement of Sufi Spirituality in the "Modern World. Oxford: Anqa Publishing, 2007, 480 p.

Vahdet-i Vücud ve Tevhid Hakkında 7 Eskimez Risale. İstanbul: Furkan "Kitaplığı, 2006, 288 s.

Yeşil M.S. Vahdet-i Vücud ve Mevcud. İstanbul: Revak Kitabevi, 2013, 102 s.

Ümumilikdə 23 istinad var.
№ 29(29) İyun 2018 baxış

№ 29(29) İyun 2018

Məqalə Məlumatları

  • Məqalə Növü Articles
  • Təqdim Edildi iyun 30, 2018
  • Yayımlanıb iyun 30, 2018
  • Nömrə № 29(29) İyun 2018
  • Bölmə Articles
  • Fayl Yükləmələri 5
  • Abstrakt Baxışlar 75
  • Paylaş
Endirmə datası hələ yoxdur.