Articles
Postmodernizm: zamanın yeni fəlsəfi axını
Postmodernism: A New Philosophical Trend of Our Time
Постмодернизм: новое философское направление времени
Postmodernizm mədəni-intellektual fenomenlərə aiddir. Birinci fenomen «fundamentalizm»dən, yəni biliyin müşahidə edilən faktlar əsasında yarandığını təsdiq edən elm fəlsəfəsindən imtina etməklə bağlıdır. İkinci fenomen bütün bilik, zövq və mülahizələrin parçalanması ilə, deməli, ilk növbədə universal deyil, lokal sahələrə maraq ilə əlaqədardır. Üçüncü fenomen kitabın teleekran tərəfindən sıxışdırılması, sözdən obraza, məntiqdən tamaşaya keçmək ilə əlaqədardır. Postmodernizm tədqiqatçılarının çoxu hesab edir ki, bu cərəyan əvvəlcə bədii mədəniyyət sahəsində meydana gəlmiş və sonradan başqa sahələrə də keçmişdir. Öz zamanında modernist incəsənətin yaradıcılarını cəlb edən transsendental ideallardan imtina etmək, mədəniyyətin demokratikləşdirilməsi və ali dəyərlərin aşağı salınması haqqında postmodernist ideyalar bədii yaradıcılıqda yeni gedişlərin axtarılmasına təkan verdi. Postmodernizmin yaradıcılarından biri hesab edilən M. Haydeggerin fikrincə, ali dəyərlərin aşağı düşməsi dağıtmağa doğru yönəldilmiş hər hansı kor ehtirasdan, mənasız yeniləşdirmə hərisliyindən baş vermişdir. Bu vəziyyət dünyanı keçid, aralıq məhəlləsi olmaq rolundan xilas etmək zərurətindən doğmuşdur. Fəlsəfənin, ədəbiyyatın, sənətin, arxitekturanın və bir çox başqa sahələrin öz postmodernizm anlayışları mövcuddur, və intellektual əməyin ən müxtəlif sahələrində postmodernizm barədə ciddidən tutmuş anekdot səviyyəsinə qədər söz-söhbətlər, mübahisələr aparılmaqdadır. Riyaziyyatda modernizm hərəkatı 20-ci əsrin əvvəllərində başlayıb, bu hərəkatın nəticəsində çoxlu sayda çox böyük, uzun, o vaxt üçün vərdiş edilməmiş bir dərəcədə abstrakt nəzəriyyələr meydana gəldi.
Postmodernism is a cultural and intellectual phenomenon. Firstly, the phenomenon is connected with the rejection of “fundamentalism”, i. e. the scientific philosophy that confirms that the knowledge derives from the facts that accompany it. Secondly, the phenomenon is related to the separation of all knowledge, tastes, and ideas, and implies the interest to non-universal, but rather local areas. Thirdly, the phenomenon is connected with the replacement of the book by the TV, and transition from word to image, from logic to performance. Many postmodernism researchers suggest that this tendency has occurred for the first time in the area of artistic culture, and has further spread into other areas of art. Postmodernist ideas which were calling to refuse the transcedental ideals, democratization of culture and the overthrow of the highest values, at the time attracted the creators of modern art and stimulated the search for new courses in art. According to one of the founders of postmodernism, M. Heidegger, the fall of the highest values occurred as a result of the ravages of blind passions and delusions of renovation. This situation has arisen due to the need to rid Postmodernizm: zamanın yeni fəlsəfi axını 433 the world of the transition state. The postmodern ideas are present in philosophy, literature, art, architecture, and many other fields of art, and there are constantly ongoing debates both on the anecdotal, and at a very serious level related to this topic. Movement of modernism in mathematics began in the early 20th century, and a large number of somewhat abstract theories emerged as a result of this movement.
Постмодернизм относится к культурно-интеллектуальным феномену. Первый феномен связан с отказом от «фундаментализма», а именно, от научной философии, подтверждающей происхождение знаний на основе сопровождающих его фактов. Второй феномен связан с расщеплением всех знаний, вкусов и идей, и подразумевает интерес не к универсальным, а к локальным секторам. Третий феномен связан с вытеснением книги со стороны телевидения, и с переходом от слова к образу, от логики к представлению. Многие исследователи постмодернизма полагают, что эта тенденция впервые появилась в области художественной культуры и впоследствии распространилась на другие области искусства. Постмодернистские идеи, призывавшие к отказу от трансцендентальных идеалов, к демократизации культуры и свержению высших ценностей, в свое время привлекли создателей модернистского искусства и стимулировали поиски новых ходов в художественном творчестве. По мнению одного из создателей постмодернизма, М. Хайдеггера, падение высших ценностей произошло в результате возникновения разрушительных слепых страстей и мании обновления. Эта ситуация возникла в связи с необходимостью избавить мир от переходного состояния. Свои постмодернистские представления имеются в философии, литературе, искусстве, архитектуре, и во многих других областях искусства, и на этот счет постоянно ведутся дискуссии, как на анекдотическом, так и на очень серьезном уровне. Движение модернизма в математике началось в начале 20-го века, в результате этого движения появилось большое количество несколько абстрактных теорий.
Леви-Стросс К. Структурная антропология. М., 2001, 512 c.
Эко У. Отсутствующая структура. М., 1998, 432 c.
Ильин И. Постструктурализм, деконструктивизм, постмодернизм. - М., 1996, 300 c.
Деррида, Ж. Письмо и различие. Пер. с фр. Д. Кралечкина. - М., Академический проект, 2007, 495 c.
Лиотар Ж. -Ф. Феноменология. СПб, Алетейя, 2001, 160 c.
Делёз Ж., Гваттари Ф. Анти-Эдип. Капитализм и шизофрения / Пер. с фр. и послесл. Д. Кралечкина, науч. ред. В. Кузнецов — Екатеринбург: У-Фактория, 2007, 672 c.
Фуко М. Слова и вещи. Археология гуманитарных наук. Пер. с фр. В. П. Визгина и Н. С. Автономовой. СПб. А-cad. 1994, 408 c.
Дьяков А. В. Мишель Фуко и его время. СПб., Алетейя, 2010, 672 c.
Эрибон Д. Мишель Фуко/ Пер. с франц. Е. Э. Бабаевой. — М., Молодая гвардия, 2008, 378 c.
Ümumilikdə 9 istinad var.
Daha Çox İstinadı Göstər
Endirin
Məqalə Məlumatları
- Məqalə Növü Articles
- Təqdim Edildi dekabr 31, 2016
- Yayımlanıb dekabr 31, 2016
- Nömrə № 26(26) Dekabr 2016
- Bölmə Articles