Madde Kullanımı ve Neden Olduğu Sosyal Problemleri

Adil Yılmayan

№ 26(26) Dekabr 2016

AZ
EN
TR

Maddə İstifadəsi və Onun Yaratdığı Sosial Problemlər

Substance Use and Its Resulting Social Problems

Madde Kullanımı ve Neden Olduğu Sosyal Problemleri

Adil Yılmayan BDU Sosyal İlimler ve Psikoloji Fakültesi Doktorantı

Necə istinad edilir?

Xülasə

AZ
EN
RU
TR

Bir çox ölkələrdə, ələlxüsus sənayeləşmiş ölkələrdə və Türkiyədə 1960-cı illərdən etibarən narkotik maddələrin istifadəsində durmadan artım müşahidə olunmaqdadır. Son illərdə bu artımın xüsusilə gənclərin arasında geniş yayılması, narkotik vasitələrin istifadəçisinin yaşının getdikcə azalması və hətta 11-12 yaşlarına qədər enməsi xarakterikdir. Narkotik vasitələrin istifadəsi çox mühüm sosial problemlərdən olan: sağlıqla bağlı problemlərin, ailə və karyeradakı problemlərin, iqtisadi itkilərin, minlərlə insanın ölümünə yol aşan itkilərin, kriminal hadisələrin qaynağı da olur. Bu məqalədə narkotik vasitələrin iistifadəsilə yarana bilən sosial problemlərə diqqət ayrılır, dövlət qurumlarının zəruri tədbirlərinə yer verilir. Türkiyə bu məsələdə gecikmiş sayılsa da, problemin həlli üçün imkanlar hələ də vardır.

There has been a continuously increasing in using drugs in many countries especially in industrialised countries and Turkey since 1960s. This increasing importantly have been seen among the youths and the drugs using-age has continuously decread and even decreased to 11-12 ages. Using drugs is sourcing some another imprtant problems such as individual health problems, being upside down family and carier life, financial looses for individuals and companies,merciless truths of thousands deads, millions individual injuries, loosing of estates due to accidents related to drugs, to earn some more interest from illegal market. My aim in this article is to get attantion on social problems due to the using drugs and let state instutions get precautions against using drugs. Breefly, however, Turkey seems be late in this case, there a lot of chances and facillities to solve this problem.

Во многих странах, особенно в индустриализованных странах и в Турции, начиная с 1960-х годов отмечается увеличение употребление наркотиков. Характерно, что за последние годы употребление наркотиков широко распространено среди молодых людей, даже среди подростков 11-12 лет. Употребление наркотиков является также источников многих социальных проблем, таких как проблемы со здоровьем, семейные проблемы, проблемы карьерного роста, материальные проблемы и т. д. В этой статье особое место уделено социальным проблемам, связанными с наркотиками, а также мерам для их предотвращения. Для Турции, есть еще шанс для решения этой проблемы.

Birçok ülkede, bilhassa endüstrileşmiş ülkelerde ve Türkiye'de 1960'lı yıllarından bu yana uyuşturucu madde kullanımında sürekli ve devamlı bir artış görülmektedir. Bu artışın özellikle gençler arasında yoğunluk kazandığı, uyuşturucu kullanım yaşının gittikçe küçüldüğü ve hatta 11-12 yaşlarına kadar indiği görülmektedir. Uyuşturucu kullanımı birçok önemli Sosyal Problemlerden olan; kişisel sağlık problemleri, altüst olmuş ailevi ve kariyer hayatı, işletmeler ve bireyler için büyük ekonomik kayıplar, binlerce ölümün acımasız gerçekliği, milyonlarca kişisel yaralanmalar, uyuşturucuya bağlı kazaların neden olduğu milyarlarca mal kaybı, organize suç için karlı bir yasadışı piyasa oluşmasına kaynaklık etmektedir. Bu makalede Uyuşturucu kullanımıyla oluşabilecek Soyal Problemlere dikkat çekip devlet kurumlarının tezden gerekli tedbirlerin almasını sağlamaktır. Kısaca, Türkiye bu konuda geç kalmış görünse bile, probleme yönelik yapılabilecek bir çok imkân ve fırsat kaçmamıştır.

Açar Sözlər

AZ
EN
RU
TR

narkotik istifadəsi, asılılıq, sosial problem

Using Drugs, Addiction, Social Problem

употребление наркотиков, зависимость, социальнаяпроблема

Madde kullanımı, bağımlılık, sosyal problem

Referanslar

Tuzcular, E., (1999) Zararlı Alışkanlıklar ve Etkin Kurtulma Yöntemleri, 1. Baskı Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.

T. C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı 2005 Raporu, Ankara, 2005.

Doğan, Y. B., (2001) Madde Kullanımı ve Bağımlılığı, Aile ve Toplum Dergisi,Yorum Matbaacılık, C:1, Sayı: 4, Ankara.

TURHANA, E., İNANDI, T., ÖZERB, C., AKOĞLUC, S., (2011) Üniversite öğrencilerinde madde kullanımı, şiddet ve bazı psikolojik özellikler. Sorumlu Yazar: Ebru Turhan, Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 9(1).

ALPAY, N., KARAMUSTAFAOĞLU, N., KÜKÜRT, R., Madde Bağımlılarında Suç. Düşünen Adam: 1995, 8 (2).

Wallance, Ruth, Wolf, Alison Çağdaş Sosyoloji Kuramları, Çev: Leyla Elburuz, Rami Ayas, İzmir, 2004, 125.

Poplin, Dennis E., Social Problems, Scott, Foresman and Company, Glenview, Illinois, 1978, s. 11.

Leon-Guerrero, AnnaSocial Problems: community, policy, and social action, Thousand Oaks : Pine Forge Press, 2005, s. 13.

GÜÇLÜ, S., ÖZTÜRK, A., BAYGAL, A., vd., (2009) Sosyal Problemler Sosyolojisi: Sosyoloji ve sosyal problemler. Bölüm: 1, Editör: Nurşen ADAK vd., Desen Ofset A. Ş. Ankara.

Türkiye Genç İşadamları Demeği, 2000'li Yıllara Doğru Türkiye'nin Önde Gelen Sorunlarına Yaklaşımlar, Simge Ofis Matbaacılık, Aralık, 1996.

ÖGEL, K., (2001a ) İnsan, Yaşam ve Bağımlılık, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.

GÜÇLÜ, S., ÖZTÜRK, A., BAYGAL, A., vd., (2009) Sosyal Problemler Sosyolojisi: Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlılığı: Bölüm: 9, Azize Baygal, Editör: Nurşen ADAK, Desen Ofset A. Ş. Ankara.

ÇALI, H. H., (2012)Türkiye’de Kentsel Mekânda Mağdursuz Suç Örneği Olarak “Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde Kullanma”. Atatürk Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1).

TUBİM (2011b). “Türkiye’de Uyuşturucu Kullanımı”, http://www.tubim.gov.tr/ Dosyalar/ istatistik/genel_nufus.pdf (Erişim Tarihi: 12. 10. 2015).

Sağlık Bakanlığı (2011a), “Alkol dışı madde bağımlılığı ile mücadele ve önlem çalışmaları”, http://www.madde.gov.tr/index. php/ uyusturucu-maddeler/40-alkol-ds-maddebagmllg-ile-muecadele-ve-oenleme-calsmalar (Erişim Tarihi: 12. 10. 2015).

www.tubim.gov.tr (Erişim Tarihi: 12. 10. 2015).

ÖZMEN, F., KUBANÇ, Y. Liselerde Madde Bağımlılığı- Mevcut durum ve önerilere ilişkin okul müdürleri ve öğretmenlerin bakış açıları. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/3, Winter 2013, p. 357-382, Ankara-TURKEY.

ÖGEL, K., (2001b)Türkiye'de Madde Bağımlılığı, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.

T. C. İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, 1998: s. 41.

ATABEK, E., (1982) Alkol ve İnsan. Kelebek Yayınları, İstanbul.

SADIÇ, A., (2001) Köy Hizmetleri Anadolu Lisesi’inde Madde Bağımlılığı Konusunda Bilgi, Tutum, Davranış Düzeyinin Ölçülmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Eğitim Fakültesi, Bitirme Tezi, İstanbul.

ÖGEL, K., TANER, S., EKE, C. Y., (2006) Onuncu Sınıf Öğrencileri Arasında Tütün, Alkol Ve Madde Kullanım Yaygınlığı: İstanbul Örneklemi. Bağımlılık Dergisi, C:7, Sayı:1, s. 18-23.

ASAN, Ö., TIKIR, B., OKAY, İ. T., GÖKA, E., (2015) Bir AMATEM Birimine Başvuran Alkol ve Madde Kullanım Bozukluğu olan Hastaların Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri. C:16, Sayı: 1.

İÇLİ, T., (1984) Uyuşturucu Madde bağımlıları ile Sosyolojik Bir Çalışma. H. Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 02/02/1984.

T. C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık İstihbarat Hareket Daire Başkanlığı, Uyuşturucu Olaylan Genel Değerlendirmesi, Ankara, 1995.

Parillo, Vincent N: Stimson, John: Stimson, Ardyth, Contemporary Social Problems, Third Edition, Allyn and Bacon, Boston Londan, 1996, p. 65.

Ümumilikdə 26 istinad var. Daha Çox İstinadı Göstər