Articles
The Early Stages of Ottoman-Andalusian Relations in the Historical Records of Kātib Çelebī
Kâtip Çelebi’nin Kayıtlarında Osmanlı-Endülüs Münasebetlerinin Erken Safhası
Kātib Çelebī is one of the Ottoman authors providing historical information on the the early stages of Ottoman-Andalusian relations. There is a few interested passages in the books of Tākvīm al-Tawārīkh and Fazlaka al-Tawārīkh written by Kātib Çelebī. In question of the passages and early ottoman-andalusian relations are the main problem of this study. The aim of study is to investigate the manuscripts mentioned above, and to clarify the paradoxes and ambiguity of theme. The scope of them is very restricted. Indeed it covers the final decade of the last Andalusian state or Nasrid Kingdom. So that our study has set a goal to get deep investigations in the interested area.
Kâtip Çelebi, Osmanlı-Endülüs münasebetlerinin erken safhası hakkında bilgi veren, ilk Osmanlı müelliflerindendir. Müellifimizin Takvimü’t-tevârîh ve Fezleketü’t-tevârîh eserlerinde bu konuyla ilgili birkaç pasaj vardır. Söz konusu tarihî pasajların içeriği ve erken dönem Endülüs (İspanya)-Osmanlı münasebetleri açısından arz ettiği önem bu çalışmanın temel araştırma konusunu oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı, sözü edilen eserlerin yazma nüshaları üzerinde tetkikler yapılması, paradoks ve müphemlik içeren böylesine önemli konunun açıklığa kavuşturulmasından ibarettir. Mercek altına alınan dönem kısa olup, İspanya’daki son Endülüs teşekkülü olan Benî Ahmer tarihinin son 10 senesini kapsamaktadır. Dolayısıyla dar alanda derinlemesine araştırmalar yapılması hedeflenmiştir.
Bostan, İdris, “Kemal Reis”, DİA, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2002, c. XXV, ss. 226-227.
Canatar, Mehmet, “Cenâbî Musafa Efendi”, DİA, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1993, c. VII, ss. 352-353.
Cenâbî, Ebû Muhammed Mustafâ b. Seyyid Sinan b. Ahmed, el-Bahrü’z-zehhâr ve’l-‘aylemü’t-tayyâr, Süleymaniye Kütüphanesi Rağib Paşa Koleksiyonu, no. 986.
Çelebi, Hacı Halife Mustafa b. Abdullah Kâtib, Fezleketü akvâli’l-ahyâr fî ‘ilmi’t-târîh ve’l-ahbâr (Fezleketü’t-tevârîh): Târîhü Mülûki Âli Osmân, tsh. Seyyid Muhammed es-Seyyid, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2009.
Çelebi, Kâtib, Fezleketü’t-tevârîh, Beyazıt Devlet Kütüphanesi, no. 10318.
Çelebi, Kâtib, Keşfü’z-zünûn, nşr. Şerefettin Yaltkaya-Kilisli Rıfat Bilge, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1971.
Çelebi, Kâtib, Takvîmü’t-tevârîh, Süleymaniye Kütüphanesi Ayasofya Koleksiyonu, no. 3169: Bağdatlı Vehbi Koleksiyonu, no. 1235: Çelebi Abdullah Koleksiyonu, no. 257.
Danişmend, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, İstanbul: Türkiye Yayınevi, 1971.
Efdaleddîn, “Bir Vesîka-ı Mü’lim”, TOEM, c. IV (1328), ss. 201-210.
Hammer, Joseph Freiherr von, Devlet-i Osmâniye Târîhi, çev. Mehmet Ata, İstanbul: Keteon Bedrosyan Matbaası, r. 1330/m. 1914.
İlter, Aziz Samih, Şimali Afrika’da Türkler, İstanbul: Vakit Gazete Matbaa, 1936.
Kantemir, Dimitri, Osmanlı İmparatorluğunun Yükseliş ve Çöküş Tarihi, çev. Özdemir Çobanoğlu, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1979.
Konrapa, M. Zekâî, “Endülüs Mersiyesi-Nizâmî Tercümesi ve Endülüs Tarihine Kısa Bir Bakış”, İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsü Dergisi, c. II (İstanbul, 1964), ss. 165-184.
Kuran, Ercüment, “Cezayirli Türklerin Endülüs Müslümanlarını Kuzey Afrika'ya Nakli ve Neticeleri”, Endülüs'ten İspanya’ya, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1996, ss. 63-67.
Özdemir, Mehmet, “Endülüs Müslümanlarına Osmanlı Yardımı”, Türkler, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002, c. IX, ss. 393-408.
Parmaksızoğlu, İsmet, “Kemâl Reis”, İA, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1977, c. VI, ss. 566-569.
Piri Reis, Kitâb-ı Bahriye, ed. Ertuğrul Zekai Öteke, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1988.
Seyfi, Alî Rızâ, Kemâl Reîs ve Baba Oruc, Dersaâdet: Sehâ Matbaası, r. 1325/m. 1909.
Şükrî, Mehmed, Esfâr-ı Bahriye-i Osmâniye, İstanbul: Karabet Matbaası, r. 1306/m. 1890.
Şükürov, Qiyas, “Endülüs İstidanamesi ve Kemal Reis’in İspanya Seferi”, İSTEM (İslâm San’at, Tarih ve Mûsikîsi Dergisi), sy. 14 (Konya, 2009), ss. 311-334.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi: İstanbul’un Fethinden Kanunî Sultan Süleyman’ın Ölümüne Kadar, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1995.
Yınanç, Mükrimin Halil, “Fezleket Ekval el-Ahyâr Hakkında”, Kâtip Çelebi: Hayatı ve Eserleri Hakkında İncelemeler, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1985, ss. 93-100.
Yüksel, Azmi, “Endülüs’ten II. Bayezid’e Yazılan Anonim Bir Şiir”, Belleten, c. LII, sy. 205 (Ankara, 1988), ss. 1575-1583.
Ümumilikdə 23 istinad var.
Daha Çox İstinadı Göstər
Endirin
Məqalə Məlumatları
- Məqalə Növü Articles
- Təqdim Edildi iyun 30, 2016
- Yayımlanıb iyun 30, 2016
- Nömrə № 25(25) İyun 2016
- Bölmə Articles