Articles
Fəlsəfədə materiya haqqında təsəvvürlərin təkamülü
The Evolution of Concepts About Matter in Philosophy
Эволюция представлений о материи в философии
Bu məqalədə materiya haqqında fəlsəfi ideyaların yaranması tarixinə nəzər salınmışdı. Materiya haqqında ilkin təsəvvürlər ilk növbədə mifologiya və dinlə həmçinin kosmosentrik baxışlarla bağlı olmuşdur. Materiya haqqındakı sonrakı təsəvvürlər təbiət və sosial-humanitar elmlərin daxilində formalaşmağa başlamışdır. Burada qeyd olunur ki, kortəbii varlıq kimi materiyanın mahiyyətinin formulu bütöv bir varlıq haqqında təbii-elmi təsəvvürlərlə sıx bağlıdır. Materiya haqqında bugünkü təsəvvürləri nəzərdən keçirsək həmçinin “qaranlıq materiya”, “qara dəlik” haqqındakı və sahə kimi digər təsəvvürlər haqqında daha çox söhbət açılır. Materiyanın fiziki halı haqqındakı müasir tədqiqatlar onu sübut edir ki, materiya struktur baxımından sonsuzdur.
In this paper the history of formation of philosophical ideas about matter. The initial idea of the geometry were more concerned with mythology and religion, and are based on сosmosentriс repose. Further understanding of the matter began to be formed on the basis of the development of the natural and social sciences and humanities. It is noted here that the wording of the essence of matter as a fundamental principle of being closely associated with the rise of natural science concepts of existence in general. In addition to the selection in the matter of its properties and forms of expression, to date, also speak of the "dark matter," the "black holes" and other manifestations of both the field and matter. Modern studies of the physical state of matter studies support the view that the structural and substantial relation is infinite.
В статье рассматривается история становления философских идей о материи. Первоначальные представления о метрии были больше связаны с мифологией и религией и основаны на космоцентристских преставлениях. В дальнейшем представления о материи стали формироваться на основе развития естественных и социально-гуманитарных наук. Здесь отмечается, что формулировка сущности материи как первоосновы бытия, тесно связана с ростом естественнонаучных представлений о бытии в целом. Помимо выделения в материи ее свойств и форм проявления, на сегодняшний день говорят также о «темной материи», о «черных дырах» и прочих проявлениях как поля, так и вещества. Современные исследования физического состояния материи подтверждают мнение исследований о том, что в структурном и содержательном отношении она бесконечна.
Kərimov V.K., V.I.Lenin və müasir fizikanın bəzi fəlsəfi məsələləri., Bakı,1983, səh.252.
Kərimov V.M., Məmmədov Ə.B. Fəlsəfə və təbiətşünaslıqda varlıq və materiya problemi. Bakı, 2001.səh.486.
R.M.Səmədova, Ə.B.Məmmədov “Sistemli yanaşma və sinergetik paradiqma” Bakı, 2012, səh.279.
Блохинцев Д.И. Пространство, время, движение. М., 1971, стр. 623.
Истархов В. Что такое время, пространство, материя, (статья), 03.04.2013, www.svecha-vremeni.ru. стр. 9.
Костицын В.И. Теория многомерных пространств. М., Ком Книга, 2007, 72 с.
Маутский М. Квантовая философия. Система общих законов развития. http: // filosofia.ru/76599, обновлено 12.09.2012, с. 29.
Молчанов Ю.Б. Философские проблемы физики элементарных частиц. М., 1994, 217 с.
Пакулин В. Структура материи // «Истра», Санкт-Петербург, 2010, с. 64.
Тимошин Н.И. «Материя и сознание» монография, Самара, 2007, 351 с. Самар. гос. акад. културы и искусств.
“Synergetics”, J.Villard Jibbs (Jinzburg-Landau Theory), Wikimedia Toundation, 2010, (article), p.2.
The concept of self-organized synergetic, (East-Siberian State Academy), Ulan-Ude, 2001, p.8.
Ümumilikdə 12 istinad var.
Daha Çox İstinadı Göstər
Endirin
Məqalə Məlumatları
- Məqalə Növü Articles
- Təqdim Edildi iyun 30, 2014
- Yayımlanıb iyun 30, 2014
- Nömrə № 21(21) İyun 2014
- Bölmə Articles