İlk Dövrlərdə İslamın Azərbaycanda Yayılması The Spread of Islam in Azerbaijan in Early Periods Распространение ислама в Азербайджане в ранний период
Xülasə
Hər bir fikrin, düşüncənin, ilahi və bəşəri dəyərlərin bir yerdə yayılması, onun malik olduğu prinsiplər silsiləsi ilə sıx bağlıdır. İnsanlar, onları dərindən öyrənər, analiz edər və yalnız müsbət rəy formalşdıqdan sonra onu qəbul edib yaşayarıar. Bu baxımdan İslam, yaranmasından çox qısa bir müddət keçməsinə baxmayaraq, artıq ilkin dövrlərdə ətrafındakı yaxın və uzaq bölgələrdə vüsətlə yayılmış, insanların təqririni qazanmışdır. Məqalədə İslamın ilk dövrlərdə Azərbaycanda və regiondakı bölgələrdə yayılması məsələsi tədqiq edilmişdir. Bu məsələyə işıq tutması üçün tarix və coğrafiya əsərlərinə müraciət edilmiş və qiymətli məlumatlar əldə edilmişdir. Elmi məqalənin, bu sahə ilə maraqlananlar üçün faydalı olacağını ümüd edirik.
There is a close relatioship between the spread of a thought, celestial and earthly values and its chain of principles. Only after comprehending them properly, analyzing and forming a good opinion of them, would they accept these principles and apply them to their lives. In this sense, shortly after Islam emerged, it spreaded across neighboring empires and met the approval of their inhabitants over a short period of time in its early years. In this article, the spread of Islam in Azerbaijan and nearby regions in its early years was examined. To shed light on some perespectives of this subject matter, I refered to historical and geografical sources and came up with notable information. I hope that, the article will provide benefits to those who is interested in this field.
Açar Sözlər
Azərbaycan, İslam, Xilafət, Qafqaz, Tarix
Azerbaijan, Islam, Khalifat, Caucasus, History
Referanslar
- əl-Bələzuri, Əbül-Abbas Əhməd b. Yəhya b. Cabir, Futuhul-buldan, Beyrut1978.
- Bünyadov, Ziya, Azərbaycan VII-IX. əsrlərdə, Bakı 1989.
- Caferoğlu, A., Azerbaycan, İstanbul 1940.
- əl-Gərdizi, Əbu Səid Abdulhayy b. Dəhhaq b. Mahmud, Zeynul-əxbar, y. y., h. 1347.
- Nəcib, Fayiz İskəndər, əl-Futuhatul-İslamiyyə li biladil-Qurc, İskəndəriyyə1988.
- Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə, Qafqazda İslam, Bakı 1991.
- ət-Təbəri, Əbu Cəfər Muhəmməd b. Cərir, Tərixul-üməm vəl-muluk, I-XII, Qahirə, t. y.
- Бартольд, В. В., Место прикаспийских областей в истории мусульманского мира, Баку 1924.
- Беляев, Е. А., Мусульманское сектантство, Москва 1967.
- Гиргас. В., Права христиан на востоке по мусульманским законам, С. Петербург 1865.
- Крымский, А. Е., Страницы из истории Северного или Кавказского Азербайджана, Ленинград 1938.
- Мец, Адам, Мусульманский ренессанс, Москва 1966.
- Пигулевская, Н. В., К вопросу об общественных отношениях на Ближнем Востоке, Москва 1948.
- Розен, В., Рецензия на “Alberunis İndia”, Zvorao 1888.
- Якубовский, А. Е., Ирак на грани VIII-IX. вв, y. y., 1937.