XIII.-XV. Yüzyılların Endülüs Mutfağı The Andalusian Cuisine Between the Thirteenth and Fiftinth Centuries XIII.-XV. Yüzyılların Endülüs Mutfağı
Xülasə
XIII.-XV. yüzyıllar arasında İber Yarımadası’nın güneydoğu bölgeleri Benî Ahmer ismiyle bilinen devletin egemenliği altındaydı. Söz konusu devletin denetimi altında bulunan toplumun zengin bir mutfak kültürünün var olduğunu belirtmek gerekir. Bu toplumun mutfak kültürünü araştırma konusu yapan makalemizde, belirtilen dönemde adı geçen toplumun mutfak anlayışı ile damak tadı, temel gıda ürünleri ile gıda yapımında kullanılan araç-gereçler incelenmektedir.
During the thirteenth and fifteenth centuries, the southeast regions of Iberian peninsula were under the control of Nasrīd Kingdom (Banī Ahmar State). The demographic advantage of Nasrīd society was to give contributions to the sociocultural life of kingdom. The main aim of this study is to explore cultural relations in the southeaster regions of peninsula. That is why, the subject is focussed on the samples of Andalusian cuisine which contains arabic and moorish cooking items.
XIII.-XV. yüzyıllar arasında İber Yarımadası’nın güneydoğu bölgeleri Benî Ahmer ismiyle bilinen devletin egemenliği altındaydı. Söz konusu devletin denetimi altında bulunan toplumun zengin bir mutfak kültürünün var olduğunu belirtmek gerekir. Bu toplumun mutfak kültürünü araştırma konusu yapan makalemizde, belirtilen dönemde adı geçen toplumun mutfak anlayışı ile damak tadı, temel gıda ürünleri ile gıda yapımında kullanılan araç-gereçler incelenmektedir.
Referanslar
- Ahbârü’l-‘asr fî inkidâi devleti Benî Nasr, edd. Hüseyin Mûnis, ez-Zehrâ li’l-ilâmi’l-Arabî, el-Kâhire, 1991.
- ARÍE, Rachel, L’Espagne Musulmane Au Temps Des Nasrides (1232-1492), De Boccard, Paris, 1990.
- ed-DEVSERÎ, Ahmed Sânî, el-Hayâtü’l-İctimâiyye fî Ğırnâta fî ‘asri devleti Beni’l-Ahmer, el-Mecmaü’s-sekâfî, Ebû Zabî, 2004.
- FERHÂT, Yûsuf Şükrî (1982), Ğırnâta fî zılli Beni’l-Ahmer: dirâse hadâriyye, el-Müessesetü’l-câmi‘e li’d-dirâsât ve’n-neşr ve’t-tevzî, (y.y.), 1982.
- GLIDDEN, Harold W., “Asya ve Avrupa’da Limon”, çev. Cem Deniz Kut, Yemek ve Kültür, XII (2008), ss. 104-115.
- İBNÜ’l-HATÎB, Lisânüddîn, el-İhâta fî Ahbâri Ğırnâta, thk. Muhammed Abdullah İnân, I-IV, Mektebetü’l-hâncî, el-Kâhire, 1973-1977.
- İBNÜ’l-HATÎB, Lisânüddîn, el-Lemhatü’l-Bedriyye fi’d-devleti’n-Nasriyye, Dârü’l-âfâki’l-cedîde, Beyrût, 1980.
- İBNÜ’l-HATÎB, Lisânüddîn, Müşâhedâtü Lisâniddîn İbni’l-Hatîb fî bilâdi’l-Mağrib ve’l-Endelüs (mecmûa min resâilihî), thk. Ahmed Muhtâr el-Abbâdî, Müessesetü şebâbi’l-câmia, İskenderiye, 1983.
- İNÂN, Muhammed Abdullah, Devletü’l-İslâm fi’l-Endelüs: el-‘Asrü’-r-râbi -Nihâyetü’l-Endelüs ve Târîhü’l-‘Arabi’l-Mütenassirîn, Mektebetü’l-hâncî, el-Kâhire, 1997.
- el-KALKAŞENDÎ, Ahmed b. Alî, Subhü’l-‘Aşâ fî Sinâ‘ati’l-inşâ, şrh ve thk. Nebîl Hâlid el-Hatîb, V, Dârü’l-kutubü’l-‘ilmiyye, Beyrût, 1997.
- MAHÂSNE, Ahmed Tevfîk Muhammed (1997), el-Hayâtü’s-siyâsiyye fî devleti Beni’l-Ahmer, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Külliyyetü’d-dirâsâti’l-‘ulyâ, el-Câmietü’l-Urduniyye, 1997.
- el-MAKKARÎ, Ahmed b. Muhammed et-Telemsânî, Nefhü’t-tîb min ğusni’l-Endelüsi’r-ratîb ve zikri vezîrihâ Lisâniddîn b. el-Hatîb, thk. Yûsuf eş-Şeyh Muhammed el-Bekâî, I-IX, Dârü’l-fikr, Beyrût, 1998.
- el-MÂLEKĪ, Ziyâüddîn Ebû Muhammed Abdullah b. Ahmed el-Endelüsî, el-Câmiü’l-müfredâtü’l-edviye ve’l-eğziye, I-IV, Mektebetü’l-mütenebbî, el-Kâhire, (t.y.).
- ÖZDEMİR, Mehmet, Endülüs Müslümanları II (Medeniyet Tarihi), Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 1997.
- et-TAVHÎ, Ahmed Muhammed, Mezâhirü’l-hadâre fi’l-Endelüs fî ‘asri Beni’l-Ahmer, Müessesetü şebâbi’l-câmia, İskenderiye, 1997.