Articles
On qiraət imamı və onların raviləri
Десять имамов чтения и их рави
Qiraət elmi haqqında ilk əsərləri Əbu Übeyd əl-Qasım ibn Səllam (ö. 828), Əbu Cəfər ət-Təbəri (ö. 922) və Əbu Xatim əs-Sicistani (ö. 868) yazdıqları zaman qiraətlər daha “Yeddi Qiraət” və ya “On qiraət” deyə sistemləşdirilməmişdi. Ona görə də onlar öz əsərlərində yeddi və ya on deyil daha çox qiraətin adını çəkmişdilər. Ancaq hicri ikinci əsrin əvvəllərində xilafət ərazisində fərqli şəhərlərdə fərqli qiraətlərin müsəlmanlar tərəfindən mənimsənilməyə başlanması ilə “Yeddi Qiraət” geniş yayılmağa başlamışdır. Beləliklə də, Məkkədə Abdullah ibn Kəsirin, Mədinədə Nafinin, Şamda ibn Amirin, Bəsrədə Əbu Əmr və Yaqubun, Kufədə isə Həmzə və Asimın qiraətləri məşhurlaşmışdır.
As is known, Sahabas had learnt the reading of Koran from Prophet Mohammed in a different ways. Equally, Tabiun and Atbaut-tabiun had been learning these different reading ways from Sahabas. Afterwards these different reading ways had been continued learning in the same manner and as a result different giraats had been appeared. Imams who read these giraats had been spread out Caliphate’s cities, at the same time each giraats had become famous with name of the imam who read it. In the beginning of Hijri II century the number of giraats had reached 30, on the other hand, only seven of them had been approved and read between Muslims. In particular, Ibn Kesir’s giraat was famous in Mecca, Nafi’s giraat in Medina, Ibn Amir’s giraat in Sham, Abu Amr’s and Yagub’s giraats in Basra, and Hamza’s and Asim’s giraats in Kufa. Ibn Mujahid collected these giraats in his work named ’Kitabus-Saba’ in Hijri III century. Afterwords, alBagavi had supplied Yagub al-Hadrami’s, Halaf ibn Hisham’s and Abu Jafar’s giraats to these seven giraats and had reached them to ten. At the present time 3 of these giraats are read among Muslim practically. The broadest spread giraat is Hafs version of Asim’s giraat.
Как известно сахабы научились чтению Корана с разными методами от пророка Мухаммеда. Конечно же, поколение табиунов и атбаут-табиунов тоже изучили от сахабов эти разные методы чтения. Именно изучение этих разных методов чтения в последствие продолжилось в таком же порядке и в итоге образовались разные гирааты. Имамы, читавшие эти гирааты, распространились по всем городам Халифата, а каждый гираат прославился именем имама, который его читал. В начале II века по хиджре не смотря на то что число гираатов увеличилось до 30-ти, только семеро из них пользовались успехом и читались у мусульман. Из них гираат Абдуллах ибн Кесира из Мекки, гираат Нафи из Медины, гираат Ибн Амира из Шама, гирааты Абу Амра и Ягуба из Басры и гирааты Хамзы и Асыма из Куфы были знамениты. В III веке по хиджре Ибн Муджахид собрал все эти гирааты в своем произведение названной «Китабус-Саб’а». После аль-Багави к этим семи гираатам добавил гирааты Ягуба ал-Хадрами, Халяф ибн Хишама и Абу Джафара и увеличил их число до десяти. В нынешнее время практически только трое из всех гираатов читается среди мусульман. И самое распространенное среди них раваят Хафса из гираата Асыма.
Abdurrahman Çetin, Yedi Harf və Kıraatlar, İstanbul, 2005.
Ali Osman Yüksel, İbn Cezeri ve Tayyibetün-Neşr, İstanbul, 1996.
Dani, ət-Təysir fil-Qiraətis-Səb, təhqiq edən Otto Pretzl, İstanbul, 1930.
Əbu Bəkr Əhməd ibn Əli əl-Xətib əl-Bağdadi, Tarixi Bağdad, Beyrut, tarixsiz.
əl-Buxari, ət-Tarixul-Kəbir, Beyrut, 1991.
Əhməd Mahmud Əbdus-Səmi əş-Şafii əl-Hufyan, Qiraətul-Kisai minəl-qiraatil-aşril-mütəvatirati, Beyrut, 2002.
əl-Qifti, İnbahur-Ruvəh, Beyrut, 1986.
İbnul-Cəzəri, ən-Nəşr fil-Qiraətil-Aşr, təhqiq edən Əli Məhəmməd əd-Dəbba, Misir, tarixsiz.
İbnul-Cəzəri, Ğayətun-Nihayə fi Tabaqatul-Qurra, Misir, 1932.
İbn Haləveyh, İrabul-Qiraətis-Səb`i və İləluhə, təhqiq edən Əbdürrəhman ibn Süleyman əl-Üseymin, Qahirə, 1992.
İbn Mihran Nisaburi, əl-Ğayə fil-Qiraətil Aşr, təhqiq edən Məhəmməd Qiyas əl-Cəmbaz, ər-Riyad, 1985.
İbn Mücahid, Qiraətus-Səb`a, təhqiq edən Şevqi Dayf, Qahirə, 1988.
İbnun-Nədim, əl-Fihrist, Qahirə, tarixsiz.
İsmail Cerrahoğlu, Tefsir Usulü, Ankara, 1995.
İsmail Karaçam, Kıraat İlminin Kur`an Tefsirindeki Yeri ve Mutevatir Kıraatların Yorum Farklılıklarına Etkisi, İstanbul, 1996.
İsmail Karaçam, Kur`an-ı Kerimin Faziletleri ve Okunma Kaideleri, İstanbul, 2000.
İsmail Paşa, Hədiyyətul-arifin, I-II nəşr, İstanbul, 1951-1955.
Məhəmməd Hadi Mə`rifə, ət-Təmhid fi Ulumil-Qur`an, Qum, h. 1425.
Mənnaul Qəttan, Məbahis fi Ulumil-Qur`an, ər-Riyad, 1981.
Muhsin Demirci, Kur`an Tarihi, İstanbul, 1997.
Necati Tetik, Kıraat İlminin Ta`limi, İstanbul, 1990.
Mustafa Sadiq Rafii, İcazul-Qur`an vəl-Bəlağatin-Nəbəviyyə, Beyrut, 1973.
Sübhis-Salih, Məbahis fi Ulumil-Qur`an, Beyrut, 1979.
Şövqi Zeyf, əl-Mədərisun-nəhviyyə, Qahirə, 1968.
V.M. Məmmədəliyev, Ərəb Dilçiliyi, Bakı, 1985.
Zəhəbi, Marifətul-Qurrail-Kibar, Misir, 1969.
Zərkeşi, əl-Bürhan fi Ulumil-Qur`an, təhqiq edən Məhəmməd Əbul-Fəzl İbrahim, Misir, 1972.
Ümumilikdə 28 istinad var.
Daha Çox İstinadı Göstər
Endirin
Məqalə Məlumatları
- Məqalə Növü Articles
- Təqdim Edildi aprel 30, 2010
- Yayımlanıb aprel 30, 2010
- Nömrə № 13(13) Aprel 2010
- Bölmə Articles