İslamın din kimi fəaliyyət göstərdiyi ərazilərdə VII-VIII əsrlərdə bir sıra məktəb və mədrəsələr açılmışdı. Bu mədrəsələrdə elmin bütün sahələrinin tədrisi inkişaf etdirilirdi. Hər şeydən əvvəl, xilafətin özündə baş verən mədəni hadisələrin təsiri ilə elmi fikrin tərəqqisi üçün əlverişli şərait yaradılırdı. Xilafətin hər yerində olduğu kimi, Azərbaycanda da təhsil ocaqlan açılır və ildən-ilə artırdı. Bu ocaqlarda təhsil almış Azərbaycanlılar arasında artıq IX-X əsrlərdə yetişmiş din alimləri var idi. Azərbaycanlı alimlərin çoxu ibtidai təhsillərini vətəndə adıqdan sonra onu xilafətin ən məşhur mədrəsələrində davam etdirərək Təbrizdə, Nəcəfdə, İstanbulda və Buxarada təhsil alırdılar. Azərbaycan alimlərinin bir çoxu mükəmməl təhsil alaraq alimlik dərəcəsinə çatmışdılar. Onların bir qismi vətənə qayıdıb burada tədrislə məşğul olmuşlarsa da, digər qismi Yaxın və Orta Şərqin mədəniyyət cəhətcə inkişaf etmiş mərkəzi şəhərlərində yaşayıb yaradır, müdərrislik edirdilər.