Fideizm ya da Tanrıya İnancının İrrasyonelliği Fideizm ya da Tanrıya İnancının İrrasyonelliği
Xülasə
Fideizm, dini inançlann muhakeme ve delilden ziyade nihai olarak imana dayandığını iddia eden epistemolojik bir tutumdur.1 Bu genel tanımı içerisinde fıdeistik bir bakış açısını belirlemenin üç yolundan bahsedilebilir: akılla iman birbirinden tamamen bağımsızdır ve inanma yolunda aklın hiçbir değeri yoktur; akıl imanın ziddidir ve bu ikisi arasında bir çatışma söz konusu olduğu için akla tabi olan birisinin inanması imkansızdır; akılla iman arasında bir bağmtı vardır, fakat bazı mucizevi inançlar sadece inanmakla geçerli olabilmektedir.
The relationship between reason and faith remains a Central preoccupation among contemporary philosophers of religion. “Fideism” is the name of philosophical or religious approach which argues that faith is in some sense independent of reason. Philosophical support of fideism is most commonly associated with philosophers as Pascal, Kierkegaard, Wittgenstein and recently Neo-Wittgensteinian thinkers. In this paper, we will discuss the relationship between reason and faith firom a stand point of fideism and possibility of belief in God without a rational support.
Fideizm, dini inançlann muhakeme ve delilden ziyade nihai olarak imana dayandığını iddia eden epistemolojik bir tutumdur.1 Bu genel tanımı içerisinde fıdeistik bir bakış açısını belirlemenin üç yolundan bahsedilebilir: akılla iman birbirinden tamamen bağımsızdır ve inanma yolunda aklın hiçbir değeri yoktur; akıl imanın ziddidir ve bu ikisi arasında bir çatışma söz konusu olduğu için akla tabi olan birisinin inanması imkansızdır; akılla iman arasında bir bağmtı vardır, fakat bazı mucizevi inançlar sadece inanmakla geçerli olabilmektedir.
Referanslar
- The Encyclopedia of Philosophy, ed. Paul Edward, (New York: Macmillan Publishing Co., 1972).
- CLARK Kelly James, Retıırn to Reason: A Critique of Enlightenment Evidentialism and a Defense of Reason and Belief in God, (Grand Rapids, Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 2001).
- GEIVETT Douglas, SWEETMAN Brendan (ed.), Contemporary Perspectives on Religioııs Epistemology, (New York: Oxford University Press, 1992).
- HAMILTON Christopher, “Kierkegaard on Truth as Subjectivity: Christianity, Ethics and Asceticism”, Religious Studies, (Cambridge: Cambridge University Press, 1998), cilt 34, sayı 1, s. 61-79.
- HELM Paul (ed.), Faith and Reason, (Oxford: Oxford University Press, 1999).
- JACOBY Matthew Gerhard, “Kierkegaard on Truth”, Religious Studies, (Cambridge: Cambridge University Press, 2002), cilt 38, sayı 1, s. 27-44.
- KEIGHTLEY Alan, Wittgenstein, Grammar and God, (London, Epworth Press, 1976).
- KIERKEGAARD Sören, Conchıding Unscientific PostScript, çev. David F. Swenson, (New Jersey: Princeton University Press, 1974).
- KIERKEGAARD Sören, Philosophical Fragments or A Fragment of Philosophy, çev. Howard V. Hong, (New Jersey: Princeton University Press, 1962).
- NIELSEN Kai, D. Z. Phillips (ed.), Wittgensteinian Fideism?, (London: SCM Press, 2005).
- PASCAL Blaise, Düşünceler, ÇQN. Metin Karabaşoğlu, (İstanbul: Kaknüs Yayınları, 1996).
- PHILLIPS D. Z., “Religious Bcliefs and Language-Games”, The Philosophy of Religion, ed. Basil Mitchell, (Oxford: Oxford University Press, 1989), s. 121-142.
- PHILLIPS D. Z., TIMOTHY Tessin (ed.), Philosophy of Religion in the 21st Century, (Hampshire: Palgrave, 2001).
- POJMAN Louis P., Religious Belief and The Will, (New York: Routledge & Kegan Paul, 1986).
- QUINN Philip L., TALIAFERRO Charles (ed.), A Companion to Philosophy ofReligion, (Malden: Blackwell Publishing Co., 2005).
- TALIAFERRO Charles, Contemporary Philosophy of Relıgıon. (Oxford : Blackwell Publishers, 1998).
- WAINWRIGHT William J., Philosophy of Religion, (Califomia: Wadsworth Publishing Company, 1988).
- WITTGENSTEIN Ludwig, Felsefi Soruşturmalar, çev. Deniz Kanıt, (İstanbul: Küreyel Yayınlan, 1998).
- WITTGENSTEIN Ludwig, Lectures & Conversations on Aesthetics, Psychology and Religious Belief ed. Cyril Barrett, (Oxford: Basil Blackwell, 1970).
- WITTGENSTEIN Ludwig, On Certainty, ÇQN. Denis Paul, G. E. M. Anscombe, (Oxford: Blackwell Publishing, 2003).