Təmam Həssanın ərəb dili samitlərinin təsnifi probleminə özəl baxışı Особый взгляд Тамам Хассана на проблему классификации арабских согласных
Xülasə
Ərəb dilinin fonetik sisteminin səciyyəvi xüsusiyyəti onun olduqca sərt samitlər sisteminə (konsonantizmə) malik olmasıdır. Adəti üzrə, ərəb dili samitləri altı prinsip əsasında təsnif olunur:
1. Səs tellərinin iştirakına görə; 2. Əmələ gəlmə yerinə (fəal və qeyri-fəal danışıq üzvlərinin vəziyyətinə) görə; 3. Əmələ gəlmə üsuluna görə; 4. Küy və tonun iştirakına görə; 5. İncələşmə-qalınlaşmaya görə; 6. Yumşaq damağın vəziyyətinə görə.
Qeyd olunmalıdır ki, Təmam Həssan ərəb dili samitlərini nəzərdən
keçirərək bir çox ərəb və Qərb dilçilərindən fərqli olaraq ərəb əlifbası (həmzə daxil olmaqla) samitləri ilə kifayətlənmir və ərəb ədəbi dilində, ləhcələrdə iştirak edən əlavə 10 samiti də təsnifinə daxil edir:
1. Səs tellərinin iştirakına görə; 2. Əmələ gəlmə yerinə (fəal və qeyri-fəal danışıq üzvlərinin vəziyyətinə) görə; 3. Əmələ gəlmə üsuluna görə; 4. Küy və tonun iştirakına görə; 5. İncələşmə-qalınlaşmaya görə; 6. Yumşaq damağın vəziyyətinə görə.
Qeyd olunmalıdır ki, Təmam Həssan ərəb dili samitlərini nəzərdən
keçirərək bir çox ərəb və Qərb dilçilərindən fərqli olaraq ərəb əlifbası (həmzə daxil olmaqla) samitləri ilə kifayətlənmir və ərəb ədəbi dilində, ləhcələrdə iştirak edən əlavə 10 samiti də təsnifinə daxil edir: