Articles
Mötəzilənin son dövrlərdə görülən təsiri
Влияние мутазилитов в последние периоды
İntellektual zəmində yaranmış ilk İslam düşüncə məktəblərindən1 olan Mötəzilənin klassik dövrdəki xidmətləri danılmazdır.2 Mötəzilə alimləri İslam əqaidinin əqli əsaslarını təsis edərək nəqllə ağlı uzlaşdırmağa səy gös-tərmişdir. Onlar iman əsaslarını müdafiə etmək üçün bir vasitə hesab etdiklə-ri kəlam elmində mühafizəkar hərəkət etməmişdir. Məzhəbə bağlılıq da onların azadlıq nəzəriyyələrinə təsir etməmişdir. Bu düşüncə məktəbinin nüma-yəndələri öz fərqli ideya və fikirlərini rahat bir şəkildə ifadə edə bilirdirlər. Mötəzilə alimləri bir-birlərinə heç çəkinmədən müxalifət edə bilirdilər.
This article has dealt with the Mu'tazilite method and their impact to the thinkers of 19th and 20th centures who named as Neo-Mu’tasilite. Mu’tazilite thinkers were the representatives of free thinking in early Muslim society. Their approach to religion and religious thinking became a prototype in modern period.
Key words: Mu'tazila, Neo-Mu'tazilism, tajdid.
Статья посвящена методу Мутазилитов и их влиянию мыслителям 19-20 вв. названными Нео-Мутазилитами. Мутазилиты были предста-вителями свободного мышления раннего периода Ислама. Их отноше-ние к религии и религиозному мышлению стало прототипом модер-нистского периода.
Главными терминами в статье являются эти слова: Мутазилиты, Нео-Мутазилиты, модернизм.
Adilə Tahirova, Kadı Abdulcebbar ve Ebu-l-Muin en-Nesefiye göre nübüvvetin gerekliliyi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul-2004.
Detlev Khalid, Some Aspects of Neo-Mu'tezilism, Islamic Studies, VIII c., 1969, s. 322-324.
Əhməd Mahmud Sübhi, Fi ilmil-kəlam (əl-Mutəzilə), Beyrut 1985.
İlyas Çelebi, “Mutezile”, TDV İslam Ansiklopedisi, XXXI, İstanbul 2006, s. 391-401.
İlyas Çelebi, “Mutezilenin klasik İslam düşüncesindeki yeri ve modern döneme etkileri”, Kelam Araştırmaları, 2:2 (2004), s. 3-24.
İlyas Çelebi, İslam inanç sisteminde akılcılık ve Kadı Abdülcebbar, Rağbet yayınları, İstanbul 2002.
İrfan Əbdülhəmid, İslamda itikadi mezhepler ve akaid esasları, tərc. M. Saim Yeprem, Marifet yayınları, III nəşr, İstanbul 1994.
Osmanlıdan Cumhuriyete İslam düşüncesinde arayışlar (Şehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi, Musa Kazım, Yeşilzade Muhammed Salih, Ziya-eddin Ezheri, İsmayıl İzmirli Hakkı, Halim Sabit, Musa Carullah Bigi, Ahmed Hamdi Akseki, Şemseddin Günaltay, İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu), Sadeleştirenler: Abdurrahman Dodurgalı, Adil Bebek, Ahmet Yücel, Ferhat Koca, İlyas Çelebi, Mehmet Erdoğan, Rağbet yayınları, İstanbul 1999.
Ümumilikdə 9 istinad var.
Daha Çox İstinadı Göstər
Endirin
Məqalə Məlumatları
- Məqalə Növü Articles
- Təqdim Edildi sentyabr 30, 2008
- Yayımlanıb sentyabr 30, 2008
- Nömrə № 10(10) Sentyabr 2008
- Bölmə Articles